Cornelis van Holst, eigenaar en molenaar op de houten wipkorenmolen, liet 180 jaar geleden de oude molen vervangen door een ronde stenen grondzeiler. Op 24 mei 1836 legde van Holst junior de eerste steen, ‘De Lelie’ in Puttershoek kent een rijke historie.
Jesse in ’t Veld (21) uit Westmaas is sinds 2014 molenaar en doet al een jaar onderzoek naar de geschiedenis van zijn molen. Een bijzondere anekdote vormt een incident uit 1910, waarbij molenaar Gerrit Korporaal door de bliksem werd getroffen. Het leverde hem zwarte benen en ‘een grote bezorgdheid voor onweer’ op. ,,Blikseminslag veroorzaakt het vaakst een molenbrand. Daarom is in de jaren zestig een bliksemafleider aangebracht. Gelukkig, want buurvrouw Els heeft hier ooit de bliksem zien inslaan.” Door de jaren heen zijn er lokaal honderdtien molens gebouwd, de Hoeksche Waard heeft nu nog twaalf. ,,Behalve stenen grondzeilers staan er ook twee ronde stellingmolens, een achtkantige stellingmolen en een wipmolen.” De huidige staat van ‘De Lelie’ wordt door de jonge molenaar met een 8 ingeschat. De grootste restauraties vonden plaats in 1955 en 1987. ,,In de jaren vijftig werd bij een restauratie een mooier eindresultaat nagestreefd dan het origineel.” Zo werd de teerzwarte molen vanwege het sobere aanzien plotseling wit, reclame-uitingen werden verwijderd en het interieur werd er grotendeels uit gesloopt. En hoewel in 1987 weer veel werd hersteld in originele staat trof Jesse twee jaar geleden een lege molen aan. ,,Ik zocht eigenlijk een kleine en volle molen, het werd een grote lege.” De inboedel vertoont nu weer kenmerken van een actieve molen, iedere week draaien de wieken. Diverse reclameborden werden teruggebracht en ook het interieur is weer voorzien van veel vroegere gebruiksvoorwerpen. Het subsidiebudget voor klein onderhoud laat weinig ruimte voor grote wensen. ,,Ik zou graag de oude kelder ontdoen van puin en de verbinding tussen de molen en de machinekamer in ere herstellen.” De stenen machinekamer werd gebouwd in 1902. Vanaf dat moment kon een stoommachine het gehele interieur van de molen aandrijven bij gebrek aan wind. Windgebrek was in 1870 ook een discussiepunt bij de bouw van het onlangs gesloopte poldergemaal ’t Hooft van Benthuizen. ,,Vroeger werd dat windrecht genoemd, tegenwoordig spreekt men in een straal van 400 meter van de molenbiotoop.” Zaterdag is het Molendag Hoeksche Waard, het thema graanmaling staat in Puttershoek centraal. “Kinderen mogen zelf graan malen, met een handmolen. Maar ook op molenkracht en motorische kracht zal worden gemalen die dag.”
Fotoserie ‘De Lelie – Puttershoek’ – 8 oktober 2016
Fotoserie ‘De Lelie in het verleden’
Knipsel ‘De Lelie: gestript en weer opgelapt’ – AD Hoeksche Waard 14 oktober 2016
Klik op de afbeelding voor een vergroting
