De in 1845 gestichte bierbrouwerij De Bel was ruim een eeuw actief. Inmiddels 65 jaar gesloten, toch herinnert veel aan de Boven Havendijk te ’s-Gravendeel nog aan dit ambachtelijke verleden.
De oprichting verliep niet zonder slag of stoot. Immers, de plannen van Hendrik de Heer ‘weerden zon, lucht en licht uit de aangrenzende scheepstimmerwerkplaats’, zo luidde het proces verbaal. Tegenwoordig is het gebied juist ruimtelijk, in 1985 een belangrijk argument voor Willem Kooy om tot aankoop over te gaan. ,,Bijna 3000 meter, met een grote tuin. Later is de helft in het bezit gekomen van mijn broer Henk.” De oude brouwerij staat nog altijd overeind, geflankeerd door twee woningen. ,,Ik woon op nummer 42, het originele brouwershuishuis. In 1910 heeft brouwer De Heer een nieuw huis laten bouwen. Daar woont mijn broer nu, op nummer 44.” De broers hebben vooral aandacht besteed aan hun huizen, de brouwerij is daardoor nog altijd als zodanig herkenbaar. ,,Jammer dat we geen filmbeelden hebben van het productieproces, dat moet een mooi schouwspel zijn geweest.” Kooy koestert een plattegrond van een deel van de brouwerij, achtergelaten door de Duitse bouwer uit Darmstadt. ,,Niet helemaal waarheidsgetrouw, maar met mooie details van het ketelhuis en het motorhuis.” Diverse metalen aandrijfwielen zijn nog aanwezig. Evenals een oven, een transportkar en een koperen ketel. ,,Er waren twee ketels, ik heb er een moeten verwijderen. Die stond behoorlijk in de weg. Een koperen exemplaar, rondom ingemetseld.” Het gebouw op de dijk maakt nog altijd indruk, aan beide zijden zijn de vele doorluchtingsluiken nog aanwezig. ,,Er zit ook een fundatiesteen in de buitenmuur, deze is momenteel door mijn houtvoorraad aan het oog onttrokken.” Vroeger grensde de brouwerij aan de haven, door demping is dat nauwelijks meer voor te stellen. ,,Hier hebben veel kleine arbeidershuisjes gestaan, ze zijn allemaal gesloopt. Waar onze tuin loopt was vroeger bij hoogtij de inlaat van water. Daar werd bier van gebrouwen.” De productie van wel tienduizend liter per dag vond plaats in de zomer. Het bier werd opgeslagen in de twee bierkelders, enkele enorme rijpingsvaten zijn daar nog altijd aanwezig. Via trappen en vernieuwde vloeren is de brouwerij nog gedeeltelijk toegankelijk, de tand des tijds heeft zijn werk gedaan. ,,Oudere inwoners noemen dit nog wel de brouwerij, de nieuwe generatie zegt het niet zoveel. Alle leidingen zijn er ooit uitgehaald, het is een afgesloten tijdperk. Maar het blijft een mooi pand, met dikke solide muren.”
Fotoserie ‘Bierbrouwerij De Bel – Juni 2016’
Knipsel ‘Ambachtelijke havendijk’ – Algemeen Dagblad 8 juli 2016
