1905 – Vrijzinnigenkerk Oud-Beijerland

De maand december staat voor de ‘Vrijzinnigen Nederland Hoeksche Waard’ in het teken van jubileumactiviteiten. Honderdvijfentwintig jaar geleden werd hun vereniging opgericht, het onderkomen aan de Beneden Molendijk 35 in Oud-Beijerland is een lust voor het oog.

Op de prominent aanwezige bouwtekeningen wordt gesproken van een ‘Vergaderlokaal’, een passant denkt eerder aan een kerkje. ,,Gebouwd in 1905, ontworpen door de architecten Gratama en De Clercq. Hun stijl was een voorloper van de Amsterdamse School”, zo legt penningmeester Henk Dijkstra uit. Veel baksteen en versieringen in de gevels dus. Niet een klok of een kruis verraadt het gebruik, maar een gemetselde bijbel in de voorgevel. ,,We zijn een vereniging, met leden. Bezoekers behoren vaak ook tot een kerkgenootschap, dat botst niet.” De oprichting van de Nederlandse Protestanten Bond viel samen met wetenschappelijke ontdekkingen en inzichten. Op 22 december 1891 werd door predikant Jacob Mijs de eerste dienst geleid te Oud-Beijerland. ,,Het voorzag in een behoefte om met elkaar te praten. De bijbel moest soms anders worden geïnterpreteerd dan letterlijk.” Veertien jaar laten werden tijdelijke onderkomens ingeruild voor een eigen verenigingsgebouw. Buiten nog altijd in originele staat, van binnen deels gemoderniseerd. ,,Het houten plafond is nog origineel, de muren zijn nu wit gepleisterd. De glas-in-lood ramen zijn een schenking uit 1967.” Opvallend is het balkon, ook de dertig centimeter aflopende vloer doet denken aan een theater. Die eigenschap en de geroemde akoestiek leveren ook neveninkomsten op. Tot blijdschap van voorzitter Dick Vermeij: ,,Onderhoudskosten worden betaald met neveninkomsten. Lezingen, yogacursus, workshops en kerkelijke huwelijken. In samenwerking met het conservatorium Rotterdam wordt drie keer per jaar een concertuitvoering gegeven.” De diensten op zondagmorgen worden telkens voorgegaan door een andere predikant. De vereniging bruist en telt nog altijd 45 leden, net na de oorlog waren dat er veel meer. ,,In tijden van nood neemt het kerkbezoek toe. In het archief ontdekten we een stoelenplan, met plaats voor 120 personen.” Het herontdekte archief, verstopt achter een luik in het plafond, leverde een schat aan informatie en een prachtig boekje op. ,,We zijn verguld met de jubileumuitgave, in samenwerking gemaakt door de Historische Vereniging.” Het behoud van het gebouw is gewaarborgd. Het gemeentelijke monument wordt jaarlijks gecontroleerd door de monumentenwacht. ,,Voor bestuurlijke continuïteit moesten wel alle zeilen worden bijgezet”, zo besluit de voorzitter. “Sinds vier jaar hebben we een nieuw bestuur. We hebben toen alle vrienden en donateurs bij elkaar geroepen. Ik was het jongste bestuurslid, nu ben ik de oudste.”

Foto’s ‘Vlak na de oplevering’ – 1906

Gebouwd in 1905, ontworpen door de architecten Gratama en De Clercq

Fotoserie ‘Vrijzinnigenkerk Oud-Beijerland’ – 17 december 2016

Knipsel ‘Het vrijzinnig leven bestaat 125 jaar’ – Algemeen Dagblad 28 december 2016

Klik op de afbeelding voor een vergroting

Updated: januari 9, 2017 — 7:21 pm
  1. Hoi daar,
    Ik wil even reageren op het 125 jarig bestaan wat ik in Oud Beijerland met mijn broer,zus, voorzitter en de prediker uit Hardinxveld met u mee mocht maken.
    Het was echt een feest. Het Afrikaanse koor de toespraak Het is goed van een mevrouw die ik al diverse keren in het Nederlands en Roemeens aan mensen heb verteld.
    De sessie met Laurentz in het museum Smit was voor mij heel erg inspirerend vooral het gegeven dat als je in onmin leeft met je buurman wijs dan niet gelijk met een vermanende vinger naar hem maar kijk in je eigen hart wat jij misschien fout gedaan hebt.
    Aan andere dingen moet ik van het vrijzinnige nog wennen omdat ik heel erg heb vastgezeten aan al die dogma’s en alle andere verkrampende dingen. Ik ben meer dan 10 jaar zondagsschool juffie geweest van de Hervormde kerk in Loenen a/d Vecht maar toen ik de kinderen niet meer mocht onderwijzen op mijn manier en terug moest naar de middeleeuwen en naar het hijgend hert 42. Toen ben ik uit die kerk gegaan. Ik leerde de kinderen liedjes die te menselijk waren volgens hen.
    Dank zij deze dag is mij veel duidelijk geworden en dankbaar dat ik daar mocht zijn in het mooie kerkje en het mooie museum.
    Ik woon in Roemenië en doe daar humanitair werk maar als ik in NL ben ga ik met mijn broer en zus in Hardinxveld of Sliedrecht naar de kerk.
    Ik wissel hier vaak € muntjes in die ze dat hier niet kunnen inwisselen bij de bank en voor de kleinste muntjes geef ik geen geld maar vertel dat dat in NL naar de kerk gaat en dan rond ik het bedrag wat ze krijgen naar boven af en dat vinden ze prima.
    Het is een druppel op de gloeiende plaat maar toch een druppel.
    Dank u wel voor deze fijne dag. Ik zal er nog lang aan terug denken.

    Groet, Ineke de Groen

  2. Hartelijk dank voor uw reactie! Ik herinner me u nog goed. U was samen met Tilly bij ons. Fijn dat u een inspirerende dag had en succes met uw werk in Roemenie

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.