Het monumentale boerderijencomplex Oost-Leeuwenstein in Heinenoord kent verschillende bouwfasen. Het 17de eeuwse woonhuis is een eeuw ouder dan de schuur, het zomerhuis op het erf dateert van 24 juni 1763.
Willy Spaan, bestuurslid van Museum Hoeksche Waard, geeft uitleg: ,,Vanaf de 15de eeuw werd hier al geboerd. Modernisering leidde tot nieuwbouw en verbouw, de geschiedenis van dit complex is veelzijdig.” De oorspronkelijke schuur stond op één lijn met huis. Dat veranderde toen monniken in Vlaanderen langdeelschuren introduceerden. ,,Eerst kon de oogst alleen vanaf de zijkant naar binnen worden gereden. Door de schuur enkele meters te verplaatsten kon over de volledige lengte veel eenvoudiger worden gelost. Door de voordeur naar binnen, leeg door de achterdeur eruit.” De hoeve maakt deelt uit van een boerderijlint, op telkens precies 280 meter afstand liggen hier ook Midden- en West-Leeuwenstein. ,,In 1753 trok de vruchtbare grond Jan Leeuwenburgh aan, afkomstig uit Barendrecht. Hij huwde Geertrui van der Sijde, zij was erfgename van West-Leeuwenstein.” Zoon Pieter volgde het voorbeeld, door huwelijk met een Van der Sijde kwam hij in het bezit van Oost-Leeuwenstein. ,,Op oude kaarten wordt deze boerderij aangeduid als Oost-Leeuwenburg. De drie boerderijen zijn door de familie zelf ooit hernoemd als 
Leeuwenstein.” Het voorhuis is tegenwoordig in gebruik als kantoorruimte van het museum, waar het gehele complex sinds 1973 deel van uit maakt. ,,Boven het woonhuis bevinden zich twee korenzolders. Na het dorsen werden daar zakken bewaard met tarwe, erwten en gerst. Droog en veilig voor dieven, het goud der aarde werd het genoemd.” Het zomerhuis op het erf voorzag in de behoefte om de koeienmelk te karnen. ,,Net als de schuur volledig gerestaureerd. De grote werkkeuken met waterfornuis, bakoven en regenput, het is er allemaal nog.” De contouren van de karnschuur en de rosmolen zijn in de bestrating aangebracht. De bedrijvigheid moet hier ooit enorm zijn geweest. ,,In de jaren zestig eindigde het boerenbedrijf. De gemeente heeft na aankoop het land deels benut voor ijsbaan en sportvelden.” De nieuwe bestemming is multifunctioneel, een deel van de panden wordt tegenwoordig gebruikt door de Openbare Bibliotheek. In de schuur is een moderne expositieruimte aangelegd, voorzien van een spectaculaire loopbrug. ,,Rechts werd de oogst opgeslagen. Links stonden hier de koeien, de paarden achteraan. Ik zie het zo voor me.”
Fotoserie ‘Oost-Leeuwenstein – Heinenoord’ – 5 mei 2017
Klik op het knipsel voor een vergroting
