Tot 1953 woonde de familie Kruidenier aan de Nieuwendijk 14. Tijdens de Watersnoodramp werden vrijwel alle dijkwoningen vernietigd. Een gift van Koning Haakon van Noorwegen, 36 geprefabriceerde Noorse woningen, vormt de basis van het huidige buurtschap langs het Haringvliet.
Ad Kruidenier vertelde mij op zaterdag 2 juli 2016 dit verhaal:
De Watersnoodramp
,,We woonden twee huisjes voor de boerderij van Kruijthoff, het adres weet ik niet meer. Als kinderen reden we in een kinderwagen in het sloppie de dijk af. Ik ben geboren in 1948, tijdens de Watersnoodramp was ik dus vijf jaar. Hoog water waren we wel gewend. Maar het bleef maar stijgen die nacht. Het water bonkte tegen ons dijkhuis en stond al bij de voordeur. Mijn moeder wekte mijn vader. Bas ik vertrouw het niet, zei ze. Toen hij wakker werd en het huis hoorde kraken twijfelde hij geen moment. We gingen alle vijf (vader en moeder hadden drie kinderen) meteen naar buiten. Met dekens om ons heen liepen we dijk op, toen kwam Bas van de Erve langs en bood ons een lift aan. Op het moment dat we instapten zakte het halve huis in elkaar. Mijn vader was er niet bij. Hij had snel de mest van zijn vrachtwagen gegooid en ging helpen met het evacueren van bewoners. Tijdens zijn laatste rit werd hij achtervolgd door het water, net op tijd reed hij de dijk weer op. Iedereen is hier gelukkig in veiligheid gebracht, maar de schade was enorm. Met dekens om werden wij vervoerd naar ome Janus in Zuid-Beijerland. Dat was tijdelijk, dat gezin had zelf vier kinderen. We zijn toen naar een kennis in Klaaswaal verhuisd, Viskil. Na een paar weken kwam een huisje vrij naast Tuk. Huisman was de eigenaar van Molendijk 19. We hebben dat gehuurd, maar het huis was er slecht aan toe. Op sommige plekken zakten we door de vloer. Op de dijk reed de stoomtram voorbij. Ik vond dat prachtig om te zien. Ik lag plat, vlakbij rails, en genoot van het moment zodra de tram passeerde. Ik legde ook wel eens een stuiver op de rails, die kwam er zeer plat onder vandaan. Mijn moeder vond het maar niets, ze was blij dat we daar weer konden vertrekken”.
De nieuwe Nieuwendijk
Daar waar nu de huizen staan van Nieuwendijk stond vroeger een klein boerderijtje in de polder, verder niets. De boerderij werd ook beschadigd in 1953, toen alles was opgeruimd werd alles vlak gemaakt en kon de bouw gaan beginnen. Degenen die een eigen huis hadden aan de dijk mochten als eerste uitzoeken, wij dus ook. Wij gingen wonen aan de Oslostraat 8, nabij de West-Binnenhaven. In de volksmond wordt dit water Het Scheidt genoemd, hier ligt de grens tussen het Goudswaardse en Zuid-Beijerlandse gedeelte van het buurtschap Nieuwendijk. Bij de komst van het nieuwe gemaal in de jaren zeventig is dat water een stuk breder geworden. In 1956 zijn we daar gaan wonen, ik was toen 7. De straten hier zijn vernoemd naar plaatsen in Noorwegen, aan de andere kant naar Noorse beroemdheden.
Noorse huizen
Aan iedere kant van het water staan 18 huizen, ze zijn geschonken door Noorwegen. Het was overigens niet zo dat we dit gratis hebben gekregen. De grond moest bouwrijp worden gemaakt en de geprefabriceerde woningen moesten ook nog in elkaar worden gezet. Ook werd de grond op onze naam gezet. Ik denk dat we er rond de 7000 gulden voor hebben moeten betalen. Bij de bouw werd gezegd dat de levensuur 50 tot 100 jaar moest zijn. De balken van 6,5 centimeter zijn dubbel gegroefd en zeer solide. Het hout is via een zwaluwstaartverbinding gekoppeld, elke meter zit daar ook nog eens een soort bezemsteel doorheen. Het huis was ook geïsoleerd, met een soort zwart papier tegen de planken. Verrassend goed voor die tijd, bij Nederlandse huizen speelde dat nog niet zo’n rol.
De familie Kruidenier als eigenaar van het huis
Ik heb hier tot mijn 22ste gewoond, in 1970 ben ik het huis uit gegaan en ben ik met mijn vrouw Jenny uit Piershil verhuisd naar de Bergenstraat 7. We betaalden 76 gulden huur per maand. In 1979 vroeg mijn vader aan zijn kinderen ‘Wie heeft er zin in het huis?’. Ik wilde het wel kopen, ik had alleen geen geld. Omdat ik al jaren als chauffeur had gewerkt voor zijn transportbedrijf (opgericht in 1948) viel er gelukkig wel iets te regelen. Het huis was nog in originele staat, ik heb er twee foto’s van. Met de opvallende bruine kleur. Er staat er hier nog één die nog steeds origineel is, ik heb het huis gemodificeerd. Wel met hout, de meeste bezitters hebben er inmiddels stenen muren in laten maken. Wij hebben dat ook overwogen, maar ik heb geen hekel aan schilderen. Zo af en toe moeten we eens een plank vervangen. In 1983 is wel de kleur veranderd, Jenny vond het lijken op een boerenschuur. Ik heb het huis wit geverfd. Dat moest twee keer gebeuren, het dekte niet meteen. Ik heb er ook zelf een schuifpui in gezet. Dat viel niet mee. Toen we het gezaagde gat eruit wilden trappen ontdekten we die ‘bezemsteel’ in de hoek. We hebben toen eerst de ramen moeten wegbreken, met een zaag is het daarna gelukt. Bij het maken van een rampje boven braken twee zagen, een kwast in dat grenen is nog harder dan steen. Bij dat soort klusjes heb ik daarna een kettingzaag gebruikt. Het geeft veel troep, maar die komt er wel doorheen. We hebben hier met onze vier kinderen met veel plezier gewoond, op de zolder heb ik extra kamers gemaakt en de vliering opnieuw geïsoleerd. Beneden heb ik een badkamer en een slaapkamer aangebouwd, alles is voorzien van nieuwe kozijnen en dubbel glas. De binnenmuren, die balken, die gaan nooit kapot. Bij wind hoor je het huis wel eens kraken, maar het is stormbestendig. Het huis werkt 2 tot 3 centimeter in de winter en zomer, de geluiden zijn we wel gewend nu. De kachels stoken het huis zeer snel warm, in de zomer is het koel. Er is hier niet geheid. De vaste zware kleigrond is uitgegraven, daar zijn de betonnen vloeren op gestort. Daar zijn stenen op gemetseld en vervolgens de balken bevestigd als fundament. De structuur van het huis is zeer solide, die 100 jaar levensduur zal worden overschreden. Wij wonen hier nu 37 jaar en zijn nog steeds erg blij met het huis. Het onderhoud valt me wel steeds zwaarder, maar telkens als ik verhuizen ter sprake breng zegt Jenny dat ik dan eerst naar Afrika zal moeten reizen. Om een olifant te kopen om haar het huis uit te trekken”.
Het archief in Dordrecht
Na het bezoek aan Ad Kruidenier ben ik naar het archief in Dordrecht gereisd, op vrijdag 8 juli 2016. Daar bleken veel documenten en zelfs enkele inspectiefoto’s aanwezig te zijn over de Noorse woningen. Ik heb voor Ad 70 documenten gekopieerd. Bouwtekeningen, modeltekeningen, plattegronden, aanbestedingen, notariële akten, inschrijfformulieren, kostenoverzichten en correspondentie van het Rode Kruis (inzake de toewijzing van de huizen). In de stukken staat ook het originele adres waar de familie Kruidenier tot 1953 woonde: Nieuwendijk 14. Alle documenten zijn overgedragen aan Ad Kruidenier in juli 2016.
Foto’s ‘Huizeninspectie Nieuwendijk’ – 1955
Foto’s ‘Bij de aankoop in 1979’ – De originele kleur
Foto ‘Oslostraat 8 – Familie Kruidenier’ – 2016
Knipsel ‘Een Noors huis van koning Haakon’ – 18 augustus 2016
Klik op de afbeelding voor een vergroting
