In de jaren zeventig werd voor het eerst gesproken over de aanleg van een heemtuin in Piershil. Drijvende kracht achter de plannen was de Stichting tot Behoud van Natuur en Landschap. Omdat de plannen steeds concreter werden gaf deze stichting in 1976 een voorlichtingsbijeenkomst. Als plaats voor deze heemtuin was het gebied ten zuiden van de kerk uitgekozen, daar waar vanaf 1648 tot 1831 het buitenverblijf van de Ambachtsheer (het Hof van Piershil) heeft gestaan. De ruimte was vrijgekomen nadat in 1973 de daar gevestigde boomgaard door de eigenaar Rozendaal was gerooid en het land na de ruilverkaveling anders konden worden benut.
Knipsels ‘rooien boomgaard’
Foto ‘Naar de andere kant’
Deze foto werd gemaakt vanaf de rand van de boomgaard, richting Sluisjesdijk. Dus precies tegenovergesteld aan de foto hierboven.
Foto’s ‘Plaats van de heemtuin’ – halverwege jaren vijftig
Schets van de plannen
In januari 1977 bleek dat er in de gemeenteraad grote verdeeldheid was over de plannen. Enerzijds werd het plan omarmd, anderzijds werd gesproken over een luxe kapitaalswerk, ‘zonde van het geld’. Critici vonden de plaats meer geschikt voor een speelweide voor de jeugd. In maart 1977 vond een felle discussie plaats in de gemeenteraad waarbij vooral het socialistische raadslid L.J. van Beusekom een vurige pleidooi hield voor de aanleg van de tuin. Op deze historische grond moest naar zijn mening het derde deel (na Kade 2 en Korenmolen Simonia) van het kunstwerk Piershil verrijzen. “Het wordt een mooi en leerzaam gebied, dat bovendien voor iedereen toegankelijk is. Er komt een goed en regelmatig onderhoud, dat voor de gemeente geheel kosteloos is.”, aldus de enthousiaste PVDA-er. Later bleek dat het geld het probleem niet kon zijn, de gemeente hoefde slechts 10% te betalen van de geraamde kosten van zeventigduizend gulden. Het ministerie van CRM nam 55% voor haar rekening terwijl de Dienst landinrichting goed was voor 20%. Toen Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland in januari 1979 succesvol voorstelden aan de Provinciale Staten om 15% subsidie te geven aan de gemeente Piershil waren er geen financiële belemmeringen meer.
Knipsels Heemtuin – periode 1977 t/m 1979
In juni 1979 werd het eerste groen geplant door leerlingen van de openbare basisschool uit Piershil, onder leiding van hun onderwijzer M. Verweijen. In het door de landschapsarchitect C. Sipkes ontworpen heempark werden later die maand ook water- en moerasplanten in en rond de vijver aangebracht. Het inzaaien van het gras en overige geboomte vond plaats in de nazomer en in de herfst. Het 0,75 hectare tellende perceel werd ook voorzien van een vijver, ophogingen, wandelpaden en een brug.
Luchtfoto Heemtuin – 1979
Knipsels ‘eerste aanplant’
Op vrijdag 2 mei 1980 vond de officieuze opening plaats. Dat gebeurde door het in gebruik stellen van een monumentale bank, door de Oranjevereniging aangeboden aan de Piershilse bevolking. De bank van ontwerper Dick Bouman, uitgevoerd in oude ijsselsteen en houten latten, was bedoeld als herinnering aan het 450-jarig bestaan van Piershil. Schout Ad Verhorst en zijn schepenen waren net als vijf jaar eerder weer in klederdracht van de partij. Namens de burgerbevolking nam Burgemeester Kolbach het geschenk in ontvangst waarna nog een rondleiding volgde die werd gegeven door beheerder P. Hoek. De officiële opening vond plaats op 13 juni 1981. Van de geschonken bank is anno 2010 weinig meer over, alleen een aantal stenen herinneren aan deze plaats.
Filmpje Opening – 1980
Knipsels Opening – 1980
Knipsel ‘Schadelijk zaad komt niet voor’ – 12 juni 1981
Knipsel ‘Lokale Heemtuin’ – 12 juni 1981
Knipsel ‘Zicht op de Heemtuin’ – 30 juli 1984
Foto’s ‘restanten van de bank’ – 2009 en 2010
Van de aanvankelijke bloemenpracht in de zomer is weinig overgebleven, vooral het riet en overig groen is overheersend aanwezig. Desondanks blijft de heemtuin een prachtige plaats om te vertoeven. Doordat de heemtuin inmiddels weer is ingebouwd door huizen lijkt het tijd voor nieuwe plannen, zodat de diversiteit, schoonheid en toegankelijkheid van de tuin zullen worden verbeterd.
Foto’s ‘Naast de Heemtuin’ – jaren tachtig
De jongen op het vlot is Gert Klein.
Foto ‘Winter in de Heemtuin’ – jaren tachtig
Foto’s Heemtuin Piershil – 20 februari 2007
Foto’s Heemtuin Piershil – 24 december 2009
Filmpje ‘Heemtuin in de winter’ – 1991
Een opname van de Piershilse Heemtuin uit februari 1991, gemaakt door de familie Stok. Ook Heemzicht is prominent in beeld.
Filmpje ‘wandeling door de heemtuin’ – 2010
Op donderdag 29 juli 2010 zag een wandeling door de heemtuin er uit als in onderstaand filmpje.
De jongen op het vlot varend langs de heemtuin is Gert Klein. Mijn zoon Edwin en Gert hadden
samen dit vlot gebouwd