Artikel Hoeksche Waard Exclusief lezen: hwe-10-2022-mijnsheerenland-1953
De onderstaande foto’s zijn door mij toegevoegd en maken geen deel uit van de officiële rapportage.
Bron : De Hoeksche Waard, een studie van enkele sociologische en sociaal-psychologische apecten. In opdracht van de Centrale watersnood Commissie der Ned. Hervormde Kerk, uitgevoerd door Stichting voor Practische Psychologische en Paedogogische Arbeid vanwege de Nederlands Hervormde Kerk (Utrecht).
MIJNSHEERENLAND
Dit is een der mooiste dorpen der H.W. met veel begroeiing (Het hof van Moerkerken), gelegen aan de Binnenmaas. M. is een verspreide gemeente. Van de 1891 inwoners wonen er slechts 544 in de dorpskern, de overigen in de buurtschappen Westdijk, Greup en Blaakse Dijk.
Ook hier zijn de woningtoestanden niet gunstig; men stuurt de kinderen veel de straat op en laat ze laat naar bed gaan. Vandalisme komt -hoewel weinig – voor, b.v. ruiten kapot gooien, wegwijzers krom trekken enz. Voor het op straat spelen krijgen de kinderen na schooltijd een oud pak aan. A-sociale gezinnen komen ook in M. weinig voor, naar schatting hoogstens 3 à 4.
Zoals blijkt uit tabel 4 bestaat de beroepsbevolking van Mijnsheerenland voor een kwart uit boeren, die veelal buiten het dorp wonen en voor een kwart uit landarbeiders. Er wonen van oudsher zeer rijke boeren, die vroeger grote invloed hebben uitgeoefend.
Onderwijs: Mijnsheerenland heeft een kleuterschool, die niet over een eigen lokaliteit beschikt, een bazarcomitè ijvert nu voor een nieuwe kleuterschool. In het dorp is alleen een C.L.S. (75 kinderen.), de O.L.S. (50 kinderen) is op Greup. De ouders leven wel enigszins met de school mee. Tengevolge van de ligging der gemeente gaan ook veel kinderen naar het C.L.O. te Oud Beijerland of Westmaas en gaan kinderen, die bij het C.L.O. thuis horen uit practische overwegingen naar de 0.L.S. De meeste meisjes gaan na de lagere school naar de Industrie- en Huishoudschool in Oud Beijerland, slechts enkelen naar U.L.O. of H.B.S. Van de jongens gaan – naar schatting – 30 % naar de Ambachtschool, 10 % naar de Landbouwschool, 40 % naar U.L.O. en H.B.S. De overigen komen direct in het arbeidsleven.
De N.H. Kerk had in 1830 een moderne predikant. In de loop van een eeuw heeft een godsdienstige verschuiving plaats gevonden en na 1900 begon een strijd tussen de confessionele richting en de bondsrichting, die nog niet geëindigd is. In 1920 waren er twee families, die de exponenten waren van de beide richtingen en strijd voerden. In een vacaturestrijd (1925-1930) betaalden enkele boeren een predikant, die dan voor hen kwam preken. Zij hielden daarmee spoedig op omdat het – naar men ons zei – hen te duur werd! De verhouding bonds-confessioneel is momenteel 25 % – 75 %, al neemt de eerste groep toe. Er is sinds kort weer een predikant beroepen, die confessioneel is, de laatste drie predikanten waren confessioneel. De onkerkelijkheid is in Mijnsheerenland percentsgewijs het hoogst, men wijt dit aan de moeilijke pastorale bearbeiding van dit uitgestrekte gebied. De Geref. kerken tellen 150 leden, zij gaan in Westmaas ter kerke; de Geref. Gem. heeft 50 leden, die in. Klaaswaal kerken, terwijl de Chr. Geref. eveneens 50 leden hebben, die ’s Zondags naar Oud Beijerland gaan, Enige jaren geleden kwam er een tiental mensen van Greup en de Westdijk in een conventikel bijeen in het huis van een oude vrouw, die in het dorp zeer goed aangeschreven stond. Men las daar een preek en sprak daar ook wel onderling over. Sinds deze vrouw gestorven is, komt men niet meer bijeen. Een van deze bezoekers zei ons: jij hebben nooit los van de kerk willen staan. Dat wilde Brakel ook niet, hij waarschuwde in zijn ,,redelijke godsdienst” voor de hoogmoed, die er achter schuilt, als men de band met de kerk verbreekt”.
De politiek: de P.v.d.A. is in de jaren 1948 – 1952 toegenomen. Veel jongeren stemmen, uit reactie op de „kerkelijken”, de P.v.d.A. Van de 7 raadsleden zijn er nu 3 A.R., 1 C.H. en 3 P.v.d.A, dus toch nog een rechtse meerderheid. De Alg. Landarbeidersbond telt 24 leden, het C.N.V. 54; over gegevens van de overige aangesloten bonden bij N.V,V. in Mijnsheerenland beschikken wij niet.
Vrije tijdsbesteding: Op Zaterdagavond gaan veel jongeren naar Klaaswaal (bioscoop, dansen) Oud Beijerland en Puttershoek, het is dan in Mijnsheerenland opvallend stil. Op Zaterdagmiddag doen de jongeren uit de dorpskern van Mijnsheerenland veel verenigingswerk met Westmaas samen, b.v. voetbal en padvinderij. In Greup is het verenigingsleven weinig ontwikkeld, mede doordat een geschikt punt om samen te komen ontbreekt. De Blaakse dijk heeft een eigen buurtvereniging. Mijnsheerenland heeft een debatingclub die zeer actief is en in ledental toeneemt. Deze is als volgt ontstaan: Eén der inwoners van Mijnsheerenland nodigde een aantal mannen uit met de bedoeling om zich als groep toe te leggen op het spreken in het openbaar. Hij redeneerde: veel mensen geven in het verenigingswerk leiding, omdat ze kunnen praten. In het dorp zijn er maar enkelen, die hun gedachten goed onder woorden kunnen brengen, daardoor zijn er te weinig leiders en moeten de leiders die er zijn in te veel verenigingen zitten en gaat het verenigingsleven slecht. Tijdens de bijeenkomsten las men elkaar voor uit verschillende boeken, daarna hield een der leden een causerie b.v. over zijn werk, of over de radio, de sport, de brandweer. De belangstelling groeide en men stelde voor deze club een betaalde kracht aan, die leiding gaf in het spreken in het openbaar. Ook maakte men een enkele maal een excursie b.v. naar de suikerfabriek of naar een tentoonstelling in Rotterdam. Men werd lid van de Volksuniversiteit en kon zo van haar bibliotheek gebruik maken. De leider van deze groep zou willen, dat deze groep met dergelijke op te richten groepen in andere plaatsen een onderafdeling werd van de Volksuniversiteit; men kon dan filmvoorstellingen geven en lezingen laten houden. Meningen hierover: Doordat deze groep „neutraal is, staat zij buiten de politiek-kerkelijke geschillen. (Ook de neutrale vrouwenvereniging heeft een bloeiender bestaan dan de Chr. vrouwenvereniging). De Chr. Zangvereniging wordt geleid door een Geref. Bondslid. Deze is echter een door het gehele dorp algemeen geaccepteerde figuur en staat eigenlijk boven alle partijstrijd. Uit de debatingclub is ook het initiatief gekomen tot het oprichten van een N.P.V.-groep. In 1952 kwamen hier zeeverkenners bij. Men heeft hier te kampen met leidinggebrek. Ook begon men in 1952, daartoe geïnspireerd door een hopman uit Klaaswaal, met de welpen (in combinatie met Westmaas). Een afdeling van het N.P.G. bestond al 7 jaar, heeft thans 10 kabouters en 22 padvindsters (waarvan 5 uit Westmaas komen). Het is een zeer enthousiaste groep. De ouders hebben wel belangstelling voor dit jeugdwerk.
Mijnsheerenland en Group hebben beide een Zondagschool. Deze telt 60 leden. Er is gering enthousiasme bij de leiding, die ook weinig belangstelling toont voor de N.Z.V.-cursus. Er is ook een C.J.M.V.-groep die te kampen heeft met het gebrek aan goede leiding. In Mijnsheerenland waren enige jaren geleden de jongelings- en meisjesvereniging georganiseerd in een jeugdcentrale, die verder los stond van de kerk. Toen men tot de oprichting van een jeugdraad kwam, die alle verenigingen onder de kerk zou brengen, wilde de C.J.M.V.-groep hier niet van weten en kwam in oppositie. Jonge Kerk en C.J.M.V. kwamen in conflict. De verhouding van het C.J.M.V. t.o.v. de kerk is te typeren door het feit, dat men van de kerk een contract eiste, waarin de wederzijdse rechten vastgelegd moesten werden. Een ander voorbeeld; tijdens een woordenwisseling tussen een predikant en één der jongeren voegde de laatste de predikant toe; pas op anders krijg je er een andere kerk bij”.
De knapenvereniging floreert” niet al te best, het orde houden geeft moeite. Deze groep werd gekwalificeerd als vrijgevochten bende”. De leiding berust evenals van de Zondagschool bij leden van de jongelingsvereniging. Deze groep, aangesloten bij het C.J.M.V., telt 20 leden en is een enigszins zware groep die zich verzet tegen allerlei nieuwigheden. Zo komt ze b.v. niet in de kerk als er jeugddiensten worden gehouden. De meisjesvereniging, aangesloten bij de C.J.V.F., gaat wat gemakkelijker en heeft ook een jonge meisjesgroep (totaal 15 leden). De Jonge Kerk is ontstaan uit de gemeente-avonden, die men hield. Oorspronkelijk kwamen oud en jong bij elkaar. Er is nu enige teruggang, zowel in aantal samenkomsten, als in aantal leden (25). De Jonge Kerk in Mijnsheerenland heeft zich steeds min of meer afzijdig gehouden van de regionale samenwerking. Activering is er binnen deze J.K. eigenlijk nimmer geweest, het-was vooral een soort voortgezette catechisatie De Jeugdraad hield vroeger gemeenschappelijke avonden, en nam het initiatief voor de zorg voor de zieken en ouden van dagen is nu reeds lange tijd inactief. De N.H.-kerk heeft geen jeugdgebouw, men maakt gebruik van het plaatselijke verenigingsgebouw Irene”, een verbouwd schoollokaal. Een predikant nam enige jaren geleden het initiatief een instuif op Zaterdagavond in dit lokaal te openen. De avonden verliepen echter zeer snel, er was geen leiding en ook het gebouw animeerde niet.
Klik op de afbeelding voor een vergroting
