Ter gelegenheid van de officiële opening van de heemtuin (13 juni 1981) ‘Het Hof van Piershil’ verscheen onderstaand artikel op dag daarvoor in de krant. Een gesprek met de beheerder, de Numansdorper Aad van Tiggele.
Artikel ‘Lokaal heempark van en voor de streek’- 12 juni 1981
Piershil – De realisering van het Heempark in Piershil heeft heel wat voeten in de aarde gehad. Bevolking en gemeenteraad hebben de plannen altijd met argusogen bekeken. Niet zelden wordt denigrerend over ,,de onkruidtuin” gesproken en uit reakties van de publieke tribune bij gemeenteraadsvergaderingen waar mededelingen over het park worden gedaan, kan worden afgeleid dat weinigen de aktiviteiten achter de kerk voor serieus nemen.
De gestage groei van kale kleiput tot volwaardig Heempark met enorme verscheidenheid aan bloemen, planten, struiken en bomen, heeft een deel van de Piershillenaars van opvatting doen veranderen. Sommigen zien het nu als een noodzakelijk kwaad, anderen zien de waarde van het park in, beseffen dat de afkeer die zij er van hadden in vele gevallen misplaatst was.
Numansdorper Aad van Tiggele, bestuurslid van de Stichting Hoekschewaards Landschap, die de heemtuin heeft gerealiseert en hem ook beheert, begrijpt wel waarom in eerste aanleg zoveel tegenwerking kwam vanuit Piershil. ,,Wij brengen hier gewassen, waartegen de vaders en grootvaders van die mensen jarenlang hebben gevochten. Die waren ervan overtuigd dat die schadelijk waren en deden alles om die planten uit de akkers te krijgen”. ,,Wij nemen het die landbouwers helemaal niet kwalijk”, aldus Aad. ,,Vanuit hun oogpunt is het begrijpelijk. Wat wij echter willen is die planten behouden, zorgen dat ze niet uitsterven. Hier kunnen de mensen dingen zien die vroeger in de hele Hoeksche Waard te zien waren”.
Lokaal park
Het Heempark is de naam ,,Het Hof van Piershil” toegedacht. Het ligt namelijk op de grond, waar ambachtsheer Johan Adolf Hesse in 1648 een herenhuis met die naam liet bouwen. Omstreeks het begin van deze eeuw werd het toen in verval geraakte huis gesloopt. De ongeveer 30 meter lange waterpartij in het Heempark ligt op de plaats waar vroeger de slotvijver moet zijn geweest. ,,We willen het Heempark in Piershil uitsluitend inrichten met in de Hoeksche Waard voorkomende én verdwenen bomen, heesters en planten”, vertelt Van Tiggele. ,,Dit moet een lokaal park worden, van en voor deze streek. De bezoekers moeten hier iets kunnen leren. Je moet de planten kennen om er gevoel voor te krijgen. Als je iets bij naam kent, dan interesseer je je er veel meer voor”.
Als een gek
Volgens Aad van Tiggele heeft het Heempark zijn bestaansrecht zelf bewezen sinds het in de herfst van 1979 werd aangelegd. ,,We poten of zaaien hier planten die al lang uit de Hoeksche Waard zijn verdwenen, maar die doen het als een gek. Het is hier het natuurlijke milieutje, waar die gewassen zich thuis voelen”. Als voorbeeld noemt Van Tiggele de Korenbloem, tal van orchideeën en Ratelaar, waarvan het Heempark – tot grote vreugde van de Hoekschewaardse natuurliefhebbers – flink wat exemplaren herbergt. ,,Verder komen in de grote vijver bijna alle lokale waterplanten voor. Heel mooi is daar bijvoorbeeld de Gele Lis en de Zwanebloem”, vertelt Aad. Vaak wordt gedacht dat alle planten in een heemtuin de vrije hand krijgen. Dit is een verkeerde voorstelling van zaken. ,,We moeten constant regelend optreden, zorgen dat er alleen planten groeien die wij er willen hebben. Wij moeten ook onkruid wieden”, zegt Aad. ,,Veel mensen verbazen zich daarover, begrijpen niet wat dan volgens ons onkruid is en wat niet”.
Parasiet
,,Om alles te laten groeien zoals wij het graag willen gebruiken we in het Heempark regelmatig bepaalde technieken”, vertelt Van Tiggele. Zoals met die Ratelaar. Dat is een parasiet, die leeft van de wortels van het gras. Rondom zo’n plant groeit dus geen gras. Op die plek krijgen andere gewassen dan de kans, die anders door het gras zouden worden verstikt. Ecologische geintjes noem ik dat”. De beheerders van de heemtuin hebben nog een aantal maatregelen moeten nemen om te bereiken wat ze willen. Zo moet het waterpeil van de vijver constant een meter hoger zijn dan in de sloten rondom het park, om in een deel van het park een toestand te scheppen zoals je in een moeras tegenkomt. die drassige grond gedijen moerasplanten bijvoorbeeld uitstekend. Die vijver op peil houden kost ons maandelijks zestig gulden”, vertelt Van Tiggele. ,,We moeten vrijwel constant pompen en dat vreet elektriciteit. Dat is een behoorlijke hap van ons krappe budget. We sterven toch al van de poengebrek”.
Levensader
,,Het lijkt misschien vreemd”, zegt Aad, ,,maar ik heb me in het bestuur van de stichting altijd tegen de aanleg van het Heempark verzet. Het is onze geopende levensader, waar al onze poen in vloeit. Ik vind dat onze andere taken, zoals het beheren van vele kilometers dijk in de Hoeksche Waard, voorrang zouden moeten krijgen”. ..We moeten jaarlijks van tienduizend gulden rondkomen. Dat geld wordt voornamelijk door donateurs bijeengebracht. Van de Hoekschewaardse gemeenten, behalve ‘s-Gravendeel, krijgen we een subsidie van vijf cent per inwoner. Dat is natuurlijk belachelijk weinig, als je ziet wat de stichting voor de streek allemaal betekent. Wij vinden het verschrikkelijk jammer dat veel mensen denken dat de gemeente Piershil dit park heeft betaald. Dat is namelijk niet zo”, stelt Aad. ,,We hebben alles uit de kas van de stichting betaald, het heeft de gemeente geen cent gekost”. ,,Het Heempark”, vertelt Van Tiggele, ,,dat is fantastisch. We zijn allemaal dolblij dat we het hebben, maar het slokt wel driekwart van ons budget op. Er werkt hier een aantal dagen per week iemand om de tuin te onderhouden. Die man, Piet Hoek, doet prachtig werk en hij hoeft er niets voor te hebben. Hij komt echter uit Rotterdam en wil wel z’n reiskosten vergoed krijgen. Dat is vanzelfsprekend, maar het zijn hoge kosten voor een zo arme stichting als de onze.
Afzien
,,Wanneer we in plaats van tienduizend nu eens twintigduizend gulden per jaar zouden kunnen besteden, dan liep alles prima, zouden we al onze aktiviteiten zo goed mogelijk kunnen uitvoeren. Nu moeten we volgens mij te vaak van bepaalde zaken afzien, eenvoudig omdat er geen poen voor is. Maatschappelijk gezien zouden we dan ook steeds waardevoller worden”. ,,Wij doen verschrikkelijk veel zelf, daardoor wordt ieder dubbeltje wat we in handen krijgen veel meer waard. We steken ontzettend veel tijd in ons werk en besteden het geld dat ons ter beschikking word gesteld op een heel goede manier. Een paar honderd mensen in de Hoeksche Waard waarderen dat door donateur worden, maar dat zouden er – in een streek met 70.000 inwoners – minstens een paar duizend moeten zijn”.
Bij de foto
Aad van Tiggele: ,,Begrijp wel waarom we zoveel tegenwerking kregen vanuit Piershil”.