In 2011 werden door het Gilde Hoeksche Waard historische wandelingen door Piershil georganiseerd. Drijvende kracht achter deze wandelingen was Gerda van der Linde. Zij is weliswaar woonachtig in Strijen, maar is geboren en opgegroeid in Piershil. Een dorp dat haar nog steeds na aan het hart ligt. In de krant werd aandacht besteed aan deze wandelingen.
Artikel ‘Gilde organiseert wandelingen’ – Het Kompas 15 april 2011
Het Gilde Hoeksche Waard gaat historische wandelingen organiseren door Piershil. Deelnemers leren daarmee meer over de geschiedenis van dit unieke dorp.
De eerste wandeling is op 19 april. Bezoekers leren meer over de historie van het dorp. Zo wordt er meer verteld over oud-inwoner Willem Tichelaar, de voornaamste ‘vijand’ van Cornelis de Witt. Tichelaar beschuldigde De Witt van een samenzwering tegen Prins Willem III. Uiteindelijk werden Cornelis en zijn broer Johan door een woedende menigte gedood. Dit betekende het einde van een van de grootste regentenfamilies van deze tijd en uit de Nederlandse geschiedenis. Hoewel Tichelaar aanvankelijk werd beloond voor zijn diensten is hij gestorven in armoede en eenzaamheid. Gerda van der Linde is de drijvende kracht achter de historische wandelingen. Hoewel zij nu in Strijen woont, kan zij nog honderduit vertellen over de geschiedenis van haar geboortedorp.
De wandelingen door ‘historisch’ Piershil worden gehouden op dinsdagmiddag 19 april, donderdagavond 16 juni en zaterdagmiddag 20 augustus. Volgens Gerda van der Linde is het jammer dat er in het verleden zo weinig aandacht is geweest voor de geschiedenis van Piershil, zeker als je weet dat ooit Willem Tichelaar inwoner was van het dorp. Tichelaar was in 1672 de voornaamste ‘vijand’ van Cornelis de Witt en was er mede verantwoordelijk voor dat Cornelis en zijn broer Johan door een woedende menigte werden gedood. ‘Eigenlijk is Willem Tichelaar er dus verantwoordelijk voor dat Nederland geen republiek is geworden. En dat is toch een belangrijk gegeven in de geschiedenis van ons land. Het huis waar hij vroeger heeft gewoond staat nog in Piershil, alleen is niet iedereen het er over eens welk huis dit nu precies is. De meeste mensen denken dan het gaat om Voorstraat no.8.’, vertelt Gerda van der Linde. Ondanks dat zij nu in Strijen woont kan zij nog steeds honderduit vertellen over de geschiedenis van haar geboortedorp. ‘Het oorspronkelijke idee voor de wandelingen is eigenlijk afkomstig van Arjanne Vermeulen van de Stichting Stimulans. Toen zijn we drie jaar geleden begonnen, maar door ziekte ben ik er een tijd tussenuit geweest. Met het Gilde hebben we nu een nieuwe start gemaakt.’
De oorsprong van bewoning van het westelijk deel van de Hoeksche Waard gaat ruim 4000 jaar terug in de tijd. Er zijn namelijk restanten gevonden die aantonen dat hier vroeger mensen van de ‘klokbekercultuur’ hebben gewoond. Dat is een neolithische cultuur, zo genoemd naar het aardewerk waarin een ‘S’-vorm is verwerkt die aan een kerkklok doet denken. De klokbekercultuur dateert grofweg van 2800-2100 voor Christus. ‘Ik denk dat bijna niemand daar stil bij staat, dat hier al zolang mensen hebben geleefd. Het ontstaan van het huidige dorp wordt toegeschreven aan ene Pier, die vroeger rond 1245 op een soort heuvel, verhoging woonde. Vandaar de naam: ‘De hill van Pier’. Die verhoging is nog enigszins zichtbaar in het landschap, maar dat is nu particulier grondgebied. Het is niet voor publiek toegankelijk.’ Gelukkig is er nog genoeg wat wel bezocht wordt tijdens de wandelingen. In de kerk zijn unieke wapenschilden, er is de prachtige molen ‘Simonia’, oude huizen en boerderijen met een heel verhaal erachter, kortom er is van alles te ‘ontdekken.’
Artikel ‘Piershil had en heeft nog steeds alles in huis’ – AD Hoeksche Waard 17 augustus 2011
Het 1400 inwoners tellende dorp Piershil mag dan een dorp lijken als vele andere, volgens Gerda van der Linde (72) is het tegendeelwaar. ,,Dit dorp heeft inwoners gehad die een belangrijke rol spelen in de vaderlandse geschiedenis.” Van der Linde is geboren en getogen in Piershil. Hoewel ze nu in Strijen woont, geeft ze regelmatig als vrijwilliger van het Gilde Hoeksche Waard rondleidingen in haar geboortedorp. Ze kent van bijna elk gebouw de geschiedenis of een anekdote. ,,Ik hou van alles wat authentiek is in de Hoeksche Waard”. Zo vertelt ze tijdens de wandeling over de grootouders van gynaecoloog Haspels, die de kinderen van Koningin Beatrix op de wereld zette. ,,De familie Haspels woonde hier, wijzend op een huisje aan het Molenpad. Ze heeft deze mensen persoonlijk gekend. ,,De grootvader las met kerst verhalen voor in de kerk. Saai dat dat
was!”
MOORD
Even verderop, in de Voorstraat, staat een wit huisje. Hier woonde barbier en chirurgijn Willem Tichelaar, die een belangrijke rol speelde in de Nederlandse geschiedenis. Hij verspreidde in 1672 het gerucht dat Cornelis de Witt – een belangrijk man in de regio – een moord op Prins Willem III zou beramen. De Witt is daarop samen met zijn broer vermoord. door het volk. ,,Dankzij Tichelaar is nu Nederland nu een koninkrijk”, vertelt de Strijense. Dan was er nog een bekende inwoner: Bastiaan Bosman. Hij bedacht de watermolens die overal in het Nederlandse landschap opduiken. Het bedrijf Bosman Watermanagement staat nog altijd aan de Steegjesdijk. Piershil is sowieso een bijzonder ondernemend dorp, vindt Van der Linde. In haar jeugd – vlak na de Tweede Wereldoorlog – waren en ruim twintig winkels en bedrijfjes op ongeveer 900 inwoners. Inmiddels is dat aantal gedaald. ,,Maar Piershil heeft eigenlijk nog steeds alles”, zegt ze, waarna ze scholen, een verzorgingshuis, een kapper, een supermarkt, een cadeauwinkel en galerie De Zilveren Schoen noemt. Ook bakkerij De Buck is terug van weggeweest. Frans de Buck bakt twee dagen per week meer dan honderd verschillende producten. ,,De mensen zijn blijk dat ik er ben. Dat is goed voor de leefbaarheid”, vertelt hij, wanneer van der Linde de bakkerij is binnengegaan. Hij geeft peperkoek en bolussen mee, echte Hoeksche Waardse lekkernijen. Van der Linde wandelt verder. Langs de molen, de kerk, het gemeentehuis van Korendijk en buurthuis Renesse, waarvan haar vader de naam bedacht heeft. ,,Omdat meneer Renesse de Piershilse polder ingedijkt heeft”. Uiteraard weet ze ook hoe het dorpje aan de naam komt. ,,Ene Pier, een afkorting van Pieter, stond op een heuvel. Dat was Piershil. Die heuvel bestaat nog, op het land van een fruitkweker”.
Flyer ‘Wandeling door Piershil’ – 2011
