Piershil door de jaren heen – Het water

In 1975 werd rondom het 450-jarig bestaan van het dorp Piershil een reeks artikelen gepubliceerd in de krant (‘het Hoekschewaardje’) van 11 juni. In vijf delen werd in vogelvlucht de geschiedenis van het dorp Piershil beschreven. In deel 2 was het onderwerp: het water.

Knipsel ‘Het water’ – 11 juni 1975

De dorpen in de Hoeksche Waard hebben een lange strijd moeten voeren om hun grondgebied tegen het opdringende water te verdedigen. Piershil vormt daarop geen uitzondering. Alleen de vroegere .,hillen” bleven bij vloed droog staan, het omringende land liep keer op keer onder en was daardoor zeer kwetsbaar. Vanzelfsprekend bracht de bedijking een verbetering voor de vroegere bewoners, maar hun zucht naar geld vormde weer een andere bedreiging. De veengronden waren immers een dankbare bron van inkomsten. De turf kan als brandstof goed worden verkocht en de as van verbrand veen diende ter bereiding van zout. Het steken van veen „het moeren” nam een dermate grote omvang aan dat er gevaar voor de dijken ging bestaan. Vandaar dat in een handvest, in 1404 door Albrecht van Beijeren uitgevaardigd, het moeren zonder toestemming werd verboden. De tekst van dit handvest luidt als volgt : „Soo waerschouwen wij u allen end ontbieden, gebieden ende verbieden eenen yegelycken wie sy zijn, die noch delven mogen, dat sy aflaten ende haer handt aftrecken, ende geens rechts daer af en vermeten, alsoo lief als wy hem zijn. Maer waer oock ymant die hier boven dede, nu of tot enigen tijdt hier na, dat waer op syn lyf, ende op syn goet, ende die gene die om haer loon daer in wrochten, verbeurden haer rechter-handt sonder verdragh”.

Dat het gevaar niet ondenkbeeldig bleek te zijn, toonde de Elisabethsvloed in 1421. De ondergang van de toenmalige Grote Zuid-Hollandsche Waard is voor een belangrijk deel het gevolg van de intensiteit, waarmee in de voorlanden geroerd was. In het midden van de vijftiende eeuw was Piershil bedijkt, maar na de St-Elisabethsvloed restte niets anders dan verdronken land. Maar er zijn meer gevechten tegen het water geweest. In de twintigste eeuw heeft Piershil maar liefst drie maal blank gestaan. Na een hevige Noordwester storm brak op 13 januari de Spuidijk, het water sloeg wild naar binnen. In korte tijd lieperi de polders vol. In allerijl werden koeien losgesneden en de Molendijk, een van de hoogste punten van het dorp, opgejaagd. Het hele dorp was in rep en roer. Wat niemand had gedacht gebeurde plotseling, het water stroomde aan de achterkant van de huizen aan de Molendijk binnen. Door de kracht van het water stortten verschillende huizen in. Het grootste deel van de huizen die door het water werden getroffen, liep schade op. Een schrille tegenstelling volgde de dag daarop. Van heinde en verre kwamen de nieuwsgierigen. Er was ook veel te zien; vernielde huizen, ronddrijvend wrakhout, delen van schuren en huisraad. En een groot gat in de Spuidijk. Het weer was echter weer rustig. De tweede maal dat Piershil werd overspoeld door het water was in de oorlog, tijdens de inundatie. Het merendeel van het water stroomde door de opengezette sluizen, hoewel hier en daar ook wel enige dijken werden doorbroken. De Oud-Piershilse-polder stond volkomen blank. Dat duurde van februari 1944 tot mei 1945. In 1953, tijdens de zeer zware februaristorm, bleef Piershil eveneens niet gespaard. Ook ditmaal werden de huizen aan de Molendijk zwaar getroffen. De molen liep grote schade op, huizen in de nabijheid werden volledig vernield. Oudere in woners kunnen zich wellicht nog de oude meestoof herinneren, die gebruikt werd voor het drogen van de meekrapwortelen en voor het „zwingelen” van vlas. Hij werd volledig vernield evenals het huis van H. J. Andeweg aan de Molendijk 33. Met het gereedkomen van de Deltawerken is ook voor Piershil een veiligere situatie ontstaan.

piershil-vroegertijden-deel2-1

piershil-vroegertijden-deel2-2

Updated: februari 12, 2015 — 11:40 am

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.