In 1975 werd rondom het 450-jarig bestaan van het dorp Piershil een reeks artikelen gepubliceerd in de krant (‘het Hoekschewaardje’) van 11 juni. In vijf delen werd in vogelvlucht de geschiedenis van het dorp Piershil beschreven. In deel 4 was het onderwerp: rond 1900.
Knipsel ‘Rond 1900’ – 11 juni 1975
Piershil was rond 1900 een erg rustig dorpje, dat 790 inwoners telde. Des te opmerkelijker was het dat bijvoorbeeld de Molendijk meer en meer een soort van winkelcentrumfunctie ging vervullen, Van oudsher was de Voorstraat met de kerk de belangrijkste straat. Vanzelfsprekend vestigden zich dan ook daar de eerste winkeliers. Maar laten we eens kijken meer en meer ging de Molendijk een belangrijkere functie als winkelstraat vervullen. Op een gegeven moment woonden er slechts twee gezinnen die géén handel dreven. Het eerste huis op de hoek Kade-Molendijk, destijds bewoond door A. Bezemer, behoort tot de oudste huizen van het dorp. Het was een mooi huis van gele baksteen met randen en het jaartal 1664 van rode steen. Jammer, dat het nu (1975) zo verwaarloosd is. Het behoorde tot de belangrijkste winkels. Er was een bakkerij in gevestigd. Behalve wit en bruin brood bakten ze ook beschuit, bolussen, allerlei soorten koekjes en heerlijke speculaas. Bovendien verkochten ze grutterswaren, koloniale waren, drop, zoethout, zuurtjes. en ander snoepgoed uit grote stopflessen. Ook kan men er terecht voor potten en pannen, glas- en aardewerk, klompen, stroop uit het vat, groene zeep uit het vat, bakolie, petroleum, manufacturen en nog veel andere artikelen. Bezemer leverde veel aan schippers, die met hun schuit in de haven lagen. Tot 1907 diende de kamer, die op de Kaai uitzag, tot herberg. Een vermakelijkheid voor de schoolgaande kinderen was het „door de dirrekedons” gaan, waar in 1907 een einde aan kwam. Het begin van dat pretje is niet meer te achterhalen. Op 2e kerstdag ’s morgens tegen 12 uur kwamen de kinderen bij elkaar op de Kade. Twee aan twee gingen ze de gang in die naar de bakkerij leidde. Halverwege die gang waren 2 deuren tegenover elkaar, een van de winkel en een van de herberg. Bij de ene deur stond iemand met een grote mand met “korsebollen”, bij de andere deur iemand met „sinterklaasjes” ( speculaas ).
Bij het binnenkomen werd een kinderhand gevuld. De kinderen gingen naar de bakkerij. Daar werd gezongen en gesprongen, dat het een lust was. Bij het verlaten van dat feest kwamen ze weer door de gang, waar ze nu een andere tractatie in ontvangst namen. Alle oude Piershillenaars hebben prettige herinneringen aan dat feest. Naast Bezemer woonde in een klein huisje de barbier G. Trouw. Daar betaalde men 3 c. voor scheren en 5 c. voor knippen. Het volgende huis werd bewoond door de gebroeders J. en A. Hoepel. Dat waren kleermakers en ze verkochten ook manufacturen. Bovendien kan men er ook terecht voor scheren en haarknippen. Dat huis staat nu onbewoond. Door een slopje daarvan gescheiden woonde J. Oprel. Dat was de schoenmaker. Hij repareerde niet alleen, maar hij maakte ook nieuwe schoenen en laarzen. Bovendien verkocht hij petroleum, turf en steenkolen. Een vat olie stond op een wagentje, getrokken door een ezeltje. Daarmee ging hij zijn klanten af.
In het huis, dat nu Molendijk 5 is, woonde Mels de Zeeuw in een klein winkeltje, waar hij manufacturen verkocht. Tot groot vermaak van de jeugd bezat Mels een grote koffer-grammofoon met een grote koperen hoorn. Daaruit schalde het over het hele dorp : „Kies Kobus, Kies Kobus”. T. Zwijnenburg (nu het pakhuis van A & 0, Molendijk 7) verkocht kruidenierswaren, kaas, spek, klompen enz. Waar nu de zaak van A. & 0. gevestigd is, woonde J. Bokhout-Barnikker. Zij naaide en repareerde kanten mutsen en rouw-mutsen, die gedragen werden bij de Hoekschewaardse klederdracht. Het was een precies werkje, vooral de rouwmutsen, met een geplooide staart. Wed. Noordermeer, (nu J. Trouw, Molendijk 17) verkocht allerlei soorten drop, pepermunt, brokken (gemaakt van stroop of suiker) en suikergoed. Voor een cent of een halve cent konden de kinderen wat lekkers uitzoeken van een theeblad. Zeep en bleekpoeder kon men er ook kopen. In een klein huisje, eigenlijk een gedeelte van het huis van W. van der Linde, (nu Molendijk 17) woonde vrouw Goudswaard, onze oude baker. Ontelbaar veel kindertjes op Piershil en omgeving heeft ze gebakerd. Het was een vrolijke vrouw, hoewel haar pad niet altijd over rozen ging. Iedereen hield veel van haar.
