Niets ontgaat degene die waakzaam is. Het devies ‘Nil Vigilanti Praeterit’ van het Korps Luchtwachtdienst werd in de Koude Oorlog in Strijensas ter harte genomen. Vanuit een toren werd het luchtruim constant in de gaten gehouden. Arie Voordendag, voorzitter van de Oudheidkundige Vereniging, is nauw betrokken geweest bij de restauratie. ,,In 2012 is de toren heropend. Hier zijn drie verdedigingswerken op elkaar gebouwd. De waterkerende dijk, de kazemat uit WO2 en bovenop de luchtwachttoren uit 1953.” Die unieke combinatie heeft gezorgd voor de financiële middelen, vanuit Europa, de gemeente Strijen en de Provincie Zuid-Holland werd bijgedragen. ,,De toren was niet meer veilig begaanbaar. Losse tegels, verrot hout, ook de meetapparatuur was verdwenen.” Het bouwwerk op de Oude Dijk van de Mariapolder maakte deel uit van een landelijk netwerk van 276 luchtwachtposten. Wachters met een militaire status speurden met een verrekijker het luchtruim af. ,,Ze kregen instructies in Spijkenisse en hielden schietoefeningen op het fort in Numansdorp. Bij hun militaire opleiding hoorde de herkenning van ieder type vliegtuig uit de Sovjet-Unie.” Lokaal werd per telefoon vanuit Strijensas, Klaaswaal en Zwijndrecht gerapporteerd aan Rotterdam-Waalhaven. Van daaruit kon Soesterberg worden gealarmeerd. ,,De verrekijker was verbonden met een meetinstrument, ter bepaling van de coördinaten. De replica is gemaakt met behulp van oude foto’s en instructieboeken. Met een kompas hebben we zelf de berekeningen opnieuw moeten uitvoeren.” De trappen in het gebouw zijn hersteld, het open uitkijkplatform van 3 bij 3 meter is opnieuw betegeld. De overdekte schuilnis is voorzien van een nieuwe deur en bankjes. Vooral de aanblik van de toren is bijzonder. ,,Dit noemt men raatbouw. De toren is gebouwd van prefab betonnen bouwelementen.” Tot in de jaren zestig zijn de torens in Nederland in gebruik geweest. Alleen in Limburg is ooit een Russisch vliegtuig gespot, op weg naar huis vanaf een luchtshow. ,,Bezoekers hebben het daar wel eens over. De angst voor het Sovjetgevaar zat er goed in tijdens die periode.” Bezoekers genieten vooral van het uitzicht. De positie van de toren is strategisch, gelegen bij het kruispunt van de waterwegen. Om dezelfde reden bevindt zich even verderop een Duitse Tobruk-bunker, de enige in de Hoeksche Waard. ,,Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht. Over het water en over de polder. Op een mooie dag als vandaag zie je het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. En kijk daar, net boven de bomen. De top van ‘De Zwaan’, de brug over de Nieuwe Maas.”
Foto ‘Bunker Watersnood’ – 1953
Op deze foto van de Watersnoodramp van 1953 is links de bunker te zien. Later dat jaar werd de toren er bovenop gebouwd.
Foto’s ‘Luchtwachttoren Strijensas’ – 1957-1958
Fotoserie ‘Luchtwachttoren Strijensas’ – 10 september 2016
Knipsel ‘Waakzaam oog in een stille polder’ – AD Editie Hoeksche Waard 1 december 2016
Klik op het knipsel voor een vergroting
Hierbij een leuke animatie van de Luchtwachttoren
https://www.youtube.com/watch?v=_rAmVzP9Mvc