De joodse begraafplaats van Oud-Beijerland

Op vrijdag 6 november 2020 bracht ik (samen met consul Ton Pouwe, gemeente Hoeksche Waard) een bezoek aan de joodse Begraafplaats in Oud-Beijerland, het leidde mede tot onderstaande fotoserie. 

De joodse begraafplaats 

Bron: De joodse gemeenschap van Oud-Beijerland, A. v.d. Berg en R. v.d. Berg, 1987 ISBN 90-70997-15-0 NUGI 644

Het bestaan van de joodse gemeenschap in Oud-Beijerland voor 1800 bleek, behalve uit enkele aantekeningen in een joods besnijdenisboek, ook uit de koop van een stuk grond aan de Ossenbil (nu Prinses Irenestraat) dat de joodse begraafplaats werd. In het Rechterlijk Archief van Oud-Beijerland vonden we nog de koopakte vermeld. Bastiaan Stougie verkocht op 25 maart 1790 aan Salomon Davids als gemachtigde van de joodse gemeente, de helft van een boomgaard ten oosten van de Langeweg voor 100 gulden. Op 8 mei 1807 kocht Barag Meijer voor de joodse gemeente nog een stuk tuin ten oosten daarvan voor 750 gulden, blijkbaar bedoeld als uitbreiding van de begraafplaats. Deze begraafplaats was vroeger omringd door een betonnen schutting, maar die is in 1971 vervangen door een metalen hek. Bij de ingang stond: “Heden ik, morgen gij”. Er waren wel eens plannen tot het overbrengen van de stoffelijke resten naar de algemene begraafplaats, maar volgens de joodse wetten mocht de aarde van een begraafplaats zelfs na jaren niet worden beroerd. De joodse gemeenschap in ons land oefent nog toezicht uit op deze dodenakker. Het schijnt dat er voor het bestaan van de begraafplaats in Oud-Beijerland nog wel joden waren begraven in Geervliet. Hierover kon echter niets meer achterhaald worden. Wanneer op een steen een hand met uitgespreide vingers, met alleen tussen de middelste vingers een opening voorkomt, betekent dit dat daar een priester (Koheen), afstammeling van Aron, begraven ligt. De priesters hebben de taak het volk in de synagoge te zegenen, waarbij de vingers worden gehouden als zojuist omschreven. Een schenkkan op een steen duidt er op dat daar een Leviet (lid van de stam Levie) begraven ligt. De Levieten hebben de taak voor het zegenen de handen van de priesters te wassen.

Fotoserie ‘De joodse begraafplaats van Oud-Beijerland – 6 november 2020

Op deze begraafplaats ligt ook het graf van oorlogsslachtoffer Jacob Rosenberg, zie https://wo2-hoekschewaard.nl/10-14-mei-1940/1940-de-dood-van-jacob-rosenberg/