Dit artikel is gepubliceerd in de Hoeksche Waard Exclusief van 21 september 2021 (website HWE). U kunt dit artikel downloaden in PDF-formaat: HWE-Antikwall-Museum-21sept2021
Oud-Beijerlandse familie drijvende kracht achter museum aan zee
Jubileum Atlantikwall-Museum Hoek van Holland
Deze maand viert het Atlantikwall-Museum Hoek van Holland haar 25 jarige jubileum. Door een toevalligheid zijn leden van de Oud-Beijerlandse familie Quist vanaf de begindagen nauw betrokken geweest bij dit historische museum aan zee. ,,Dit is eigenlijk mijn leven”, zo vertelt Christian Quist (34).
,,Vanuit Oud-Beijerland gingen we hier in Hoek van Holland op familiebezoek, 25 jaar geleden. En zoals gebruikelijk na afloop even uitwaaien in de duinen. Tijdens de wandeling hoorden we vreemde geluiden, men was bezig met graafwerkzaamheden. We schrokken en dachten dat de bunkers werden gesloopt. Bij navraag bleek het tegendeel waar: een aantal mannen was een bunker aan het uitgraven om er een museum te gaan beginnen. Mijn vader bood aan om de dag daarop te komen helpen, hij was namelijk in het bezit van een metaaldetector en zo konden ongelukken met oude munitie worden voorkomen. Ik was toen 9 jaar. Mijn vader zei die dag ‘je mag mee, maar ik blijf de hele dag. Dus als je je gaat vervelen heb je een probleem’. Ik ben meegegaan en ik vond het zeer interessant. En 25 jaar later ben ik er nog steeds.”
Sinds die dag is het bunkercomplex niet meer weg te denken uit het leven van Quist. ,,Mijn vader Cor is in 2003 voorzitter geworden, dat is hij nog steeds. Ik ben beheerder van de collectie. We zijn hier vrijwel ieder weekeinde; of om te klussen of om rondleidingen te geven. We hebben ongeveer 30 vrijwilligers nu; ook mijn broer Richard is actief binnen dat team. Bestaande uit historisch geïnteresseerden (zoals ikzelf) en klussers en een combinatie van die twee. We delen een passie. We zijn allemaal vrijwilliger en proberen alles zo professioneel mogelijk voor elkaar te krijgen”.
Dat blijkt meteen al bij de start van het programma. Een bezoek aan het museum begint met een in eigen beheer geproduceerde film. In een knus zaaltje, voorheen de munitieruimte waar 700 kardoezen lagen opgestapeld, volgt een geanimeerde uitleg over de bouw en de bedoeling van de Atlantikwall. Bezoekers van deze film, gemaakt als introductie op de expositie en de rondleiding, nemen plaats op echte bioscoopstoelen (‘afkomstig uit een gesloopte bioscoop in Woerden’), aan de muur hangen posters van de op YouTube beschikbare film ‘Bunker 611’. ,,Dat was een afstudeerproject van de filmacademie. Opgenomen in een bunker hier die we hebben ingericht alsof het 1943 is. Het gaat over de Duitse bunkerbezetting, er wordt nagespeeld hoe ze de landing in Normandië moeten hebben beleefd. Dat is de bunker waar 25 jaar geleden ons museum is begonnen. Tegenwoordig is de expositie echter hier gevestigd, in een door de Koninklijke Marine hergebruikte bunker. Na de Tweede Wereldoorlog is er dus veel aan verbouwd. Veel dingen zijn hier niet meer zoals tijdens oorlog, maar voor ons bleken de verbouwingen van de Koninklijke Marine erg handig. Het zorgde voor veel voordelen tijdens de inrichting van deze bunker als bezoekerscentrum.”
Onderdeel van het bezoek is een rondleiding door het complex. Een prachtig uitzicht over het water op het dak van de museumbunker, een tocht door de duinen langs de diverse onderdelen van het omvangrijke gebied. Wat opvalt is dat de meeste bunkers zich op grote afstand van het water bevinden; terwijl juist daarop toezicht moest worden gehouden. ,,Een gevolg van alle ontwikkelingen in dit gebied. Een grote oppervlakte is opgespoten met zand en herontwikkeld. Het bunkercomplex ligt daardoor wat verscholen achter in de duinen. Dat veroorzaakt ook vandalisme en nodigt souvenirzoekers uit tot illegale opgravingen. We zouden het hele complex graag willen toegankelijk maken voor publiek en omrasteren, gelijke projecten in het buitenland blijken enorme toeristische attracties te zijn. Er is nog steeds veel interesse voor dit deel van onze Nederlandse geschiedenis. Wij zijn afhankelijk van entreeprijzen, opbrengsten van rondleidingen, giften en gerichte subsidieaanvragen. Wij kunnen zo’n groot project dus niet zelf financieren. De gemeente Rotterdam ziet het potentieel helaas nog niet. Maar toen burgemeester Aboutaleb hier een bezoek bracht en hoorde dat ons jubileum aanstaande was beloofde hij meteen op ons feestje aanwezig te zullen zijn. Dus we blijven positief en hopen dat dit unieke stukje Nederland ooit de waardering en uitstraling krijgt dat het verdient.”
De link met Oud-Beijerland
,,Bezoekers zijn altijd verbaasd als ze horen dat de drijvende krachten achter het museum niet uit de regio maar uit Oud-Beijerland komen. Onze voorliefde voor historie en behoud daarvan is niet beperkt tot de Hoeksche Waard. Maar er is wel een link. De Festungskommandant van Hoek van Holland, Oberst Erich Neumann, heeft zijn functie in oktober 1944 in Oud-Beijerland overgedragen aan zijn opvolger Oberst Rudolf Flinzer. In die periode verbleven veel officieren in Oud-Beijerland, onder andere aan de Koninginneweg.”
1943 is geen 1918
,,Een waardevol bezit is de poster ‘1943 is geen 1918’. Lees: we gaan niet verliezen deze keer. De titel ‘Atlantikwal’ is vernederlandst want deze wordt in het Duits uiteraard geschreven met dubbel L. Deze poster is een geschenk van het NIOD. We hebben goede banden met diverse instellingen en musea. Wij waren het eerste Atlantikwall-Museum en daardoor hebben we fraaie schenkingen ontvangen, waarvan men vond dat ze hier thuishoorden.”
In een kader
Het museum
In 1996 werd het Atlantikwall-Museum opgericht door Stichting ‘Vesting Hoek van Holland’. Het museum werd gevestigd in een Duitse geschutsbunker van het type 625b, welke deel uitmaakte van de verdediging van Marine-Flak-Batterie Nordmole. Deze bunker bevindt zich aan de Badweg in Hoek van Holland en is thans nog steeds onderdeel van het museum. De bunker staat nu bekend als ‘Bunker 2’. Als gevolg van de sterk toenemende belangstelling en de groeiende collectie werd besloten het museum te verhuizen naar een nabijgelegen grotere geschutsbunker van het type 611. Na jarenlange restauratiewerkzaamheden is het vernieuwde Atlantikwall-Museum in 2012 geopend. Website: atlantikwall-museum.nl
