Op zaterdag 1 januari 2023 vierde de ijsclub haar 125 jarig bestaan. Vanwege de slechte weersomstandigheden vond het feest plaats in de schuur van Top Onions, aan de Kade van Piershil.
Foto’s ‘Een 125-jarig jubileum’ – 1 april 2023
Knipsel 125-jarige Piershilsche IJsclub is nog altijd springlevend – Bron Kompas 31 maart 2023
Piershil – Met een feestelijke middag op zaterdag 1 april viert de Piershilsche IJsclub het 125-jarig bestaan. Natuurlijk met een ijsbaan voor de kinderen, al is het in dit geval een kunstbaan. Er is een reünie, muziek, een loterij en vanaf 18.00 uur een groot feest. ‘We zijn een springlevende club en echt een verbindende factor in Piershil’, zegt voorzitter Judith Prins.
Als de ontstaansperiode zo ver in het verleden ligt is daar gezien het verstrijken van zoveel jaren doorgaans niet veel over bekend. Er is dan ook wat onduidelijkheid over de precieze datum van oprichting weet Prins. ‘Het zou kunnen dat we zelfs drie jaar ouder zijn. In oude verslagen van de jaren ‘30, dat zijn de oudste bronnen die we hebben, wordt namelijk weleens gesproken over 1894, elders gaat het over 1897. Dat laatste jaartal houden we aan.’ Daarvan uitgaand betekent het dat de IJsclub dus in 2022 al 125 jaar bestond. ‘Dat klopt’, beaamt Judith, ‘maar vlak voor het moment dat we dat wilden vieren en de uitnodigingen de deur uit zouden gaan gebeurde dat vreselijke ongeluk op de Zuidzijde. En ook nog eens bij een feestje van de lokale ijsclub daar. We vonden het niet gepast om kort daarop feestelijk ons jubileum te gaan vieren en hebben besloten het uit te stellen tot nu.’
Elke winter startklaar
Het moet zo af en toe flink frustrerend zijn een ijsclub in de benen te houden als het steeds minder vaak vriest in Nederland. ‘Het is inderdaad erg jammer dat we de laatste jaren weinig op natuurijs kunnen schaatsen, maar we gaan er toch elk seizoen weer met frisse moed tegenaan’, vertelt Judith Prins monter, ‘we zorgen dat voor het begin van de winter iedere keer alles klaar is, maken de baan in orde, veegmachines en pompen worden nagekeken en we zorgen dat het clubgebouw aan de Kade in goeie staat is en blijft. En als er geen natuurijs is proberen we iets leuks voor de kinderen te organiseren, ergens schaatsen op een overdekte baan bijvoorbeeld. En voor de groten is er de jaarvergadering en een feestavond waarbij ook niet-leden welkom zijn.’
Grote betrokkenheid
Het gezellige clubhonk heeft een centrale plek in het dorp en wordt ook gebruikt door andere verenigingen of verhuurd voor verjaardagen of vergaderingen. ‘We kunnen de prijzen van consumpties laag houden’, vervolgt Judith, ‘we hoeven geen dikke winst te maken.’ Het ledenaantal blijft vrij constant, de betrokkenheid is groot in een klein dorp. Zo zijn er nogal wat ouderen die niet meer schaatsen maar gewoon de contributie blijven betalen om de club te steunen. ‘Daarnaast zie je bijvoorbeeld in december toen het even vroor meteen een toename van nieuwe leden’, merkt Prins op, ‘en helaas zijn er ook mensen die afhaken omdat er weinig op natuurijs geschaatst kan worden. Dat is jammer natuurlijk.’ De IJsclub begon ooit bij het Piershilse Gat bij de Sluisjesdijk en zit sinds 1963 op de huidige locatie. De baan ligt gunstig en beschut tegen oostenwind waardoor die bij vorst snel dicht kan vriezen. ‘En dan kunnen we in een paar uur open’, weet Judith, ‘iedereen heeft z’n taak, inkopen doen, machines bedienen, pionnen plaatsen én we hebben slimme ijsmeesters. Een dun laagje water is genoeg en veilig bovendien.’ Judith benadrukt dat er goede contacten zijn met andere verenigingen in Piershil. ‘We weten elkaar te vinden als het nodig is. We lenen spullen van elkaar, vaak zijn vrijwilligers bij meerdere verenigingen actief. Zo hebben we dit jaar voor het eerst in ons clubgebouw gezamenlijk een Nieuwjaarsreceptie gehouden. Dat was erg geslaagd. Naast ons eigen jubileum bestaat het dorp Piershil in 2025, over twee jaar dus, 500 jaar. Met de voorbereidingen van dat feest zijn we nu al met elkaar bezig. De Piershilsche IJsclub is echt springlevend.’
Knipsel ‘Piershilsche IJsclub bestaat 125 jaar’ – Bron Algemeen Dagblad Editie Hoeksche Waard maart 2023
1Jzige temperaturen, een gure noordenwind en halfbevroren vingers. Voor koukleumen geen aanlokkelijk vooruitzicht, maar voor de vrijwilligers van de Piershilsche IJsclub is een strenge winter juist een zegen van boven. Zij krijgen een warm gevoel van ‘hun’ club, die al 125 jaar een verzamel- en ontmoetingsplaats is voor schaatsers in het algemeen en dorpelingen in het bijzonder. Met een pilsje soepel langs de huig gegleden worden de anekdotes doorgaans bloemrijker dan na een zwarte koffie. Zo ook aan de bar in de clubkeet aan de Kade met vrij Spuizicht, waar een weemoedige jaren 50-lucht hangt. ,,Onze ijsclub wordt ook wel de hijsclub genoemd”, roept erelid Frans de Buck uit het gezelschap vrijwilligers, bestuursleden en ereleden dat zich in ‘de keet’ heeft verzameld, terwijl hij met zijn hand een drinkbeweging maakt. Om maar te benadrukken dat ‘verenigingswerk’ ertoe bijdraagt dat onbekenden makkelijker kennissen van elkaar worden en kennissen vrienden van elkaar. ,,Weet je nog dat we voor het eerst één van de eerste niet-westerse inwoners hier op de ijsbaan hadden? Nou, die had daarvoor alleen maar ijs in haar cola gezien.” ,,Of de keer dat een gezette vrouw haar been brak op de ijsbaan”, memoreert erelid Dick Andeweg. ,Commotie alom natuurlijk. Die vrouw kon zich niet meer bewegen, maar ze moest wel van het ijs af.” ,,We hebben toen een deur eruit gehaald en daarmee die vrouw van het ijs gehaald”, haakt vrijwilliger Piet Bouman in. ,,We moesten wat, want we hadden nog geen brancard. Als we alle anekdotes op een rij zouden zetten, zouden we een nieuwe Flodderfilm hebben.” Om vooral niet de indruk te wekken dat je per definitie een lolbroek moet zijn om ‘iets’ voor de Piershilsche IJsclub te kunnen betekenen, vertelt bestuurslid Peter Naaktgeboren dat de handen uit de mouwen moeten worden gestoken. ,,Het onderhoud aan het gebouw gaat het hele jaar door. Daarnaast wordt ons clubgebouw ook verhuurd voor activiteiten, zoals bijvoorbeeld bloemschikken en high teas. Dus zeker: we doen het voor ons plezier, maar toch ook vooral voor de gemeenschap.”
Jubileumprogramma
‘Rond de 150 leden’ heeft de Piershilsche IJsclub, die op zaterdag 1april een jubileumprogramma afwerkt met ’s middags onder meer een ijsbaan voor de jeugd en ’s avonds een receptie en een feestavond. ,,Van de contributie van onze leden alleen kan de IJsclub niet blijven bestaan”, weet Andeweg. ,, We hebben wel ijs nodig.” ,,Simpel”, vervolgt De Buck, ,met de ijsbaan én de bar open haal je geld binnen. Als er geen ijs is, verlies je leden. Maar als de baan eenmaal open is, dan zou een contributiebedrag van 25 euro ineens geen probleem zijn bij wijze van spreken. En het is dan ook gloeidruk. En gezellig.” De ligging van de ijsclub op een steenworp afstand van het Piershilse Gat, de watergang naar het Spui, is pittoresk. Maar hoe mooi ook, dat kan mogelijk ooit een bedreiging worden wanneer het gebied rond de haven richting het Spui voor (recreatieve) woningbouw wordt ontwikkeld. Zoals de vergrijzing van vrijwilligers dat ook is. ,,Dat ontwikkelingsplan Swaneblake ligt voorlopig in de la”, zegt voorzitter Judith Prins. ,En wat de vrijwilligers betreft: het verenigingsleven staat onder druk doordat jongeren geen tijd meer hebben omdat ze fulltime werken en ook voor hun ouders moeten zorgen als mantelzorger. En dan heb je nog met allerlei regels en vergunningen te maken. Het zijn in dorpen vaak dezelfde mensen die de kar trekken. Maar gelukkig doen ze dat, want dat houdt de dorpen levend(ig).”
Op basis van later onderzoek zijn er meer feiten boven tafel gekomen m.b.t. het oprichtingsjaar, zie: 1928 – Oprichting Piershilsche IJsclub