Tot enkele jaren na de watersnoodramp van 1953 stond de Piershilse haven in een open verbinding met het Spui. In het najaar van 1954 was de situatie voor de Aanwaspolder weer kritiek: zeer hoog water in de haven, wateroverlast voor de bewoners en noodvoorzieningen voor de pas herstelde dijkdelen die nog heel zwak waren. Toen ook dit gebied in het kader van het Deltaplan aan een nadere inspectie werd onderworpen werd in de loop van 1955 besloten om de haven versneld af te sluiten. Hiermee werd het open havengebied door het plaatsen van dijk in de haven en een sluis bij de spuimonding afgesloten. Vanwege de regelmatige overstromingen en door het afnemen van de economische betekenis vonden weinig Piershillenaars dat bezwaarlijk.
In de loop der jaren zijn daar steeds meer inwoners anders over gaan denken. Met het afsluiten verdween de dynamiek uit het centrum van Piershil en wat restte van het eens zo bedrijvige havengebied was een kabbelende plas water. Vanaf het moment dat de haven werd afgesloten zette de aftakeling in. De bedrijvigheid verdween en de haven zelf werd al snel een stortplaats voor vuil.
Door de inspanningen van enkele inwoners van Piershil kwam daar verandering in en werd de haven weer toonbaar. Door zich te verenigen en te blijven hameren op de functie van de Piershilse haven, ooit het kloppende hart van het dorp, werd veel vooruitgang geboekt.
De speciaal daartoe opgerichte Stichting SwaneBlake hoopt zelfs dat de haven ooit weer in een open verbinding met het Spui komt te staan. Of de inspanningen succes opleveren en de haven weer in volle glorie zal opbloeien dient te worden afgewacht. In ieder geval gloort er na ruim vijftig jaar weer hoop aan de horizon voor de ingeslapen dorpskern en het ooit zo bruisende havengebied.
In 2001 verscheen een rapportage van de hand van Ad Bogaerds. Hem was gevraagd een studie te doen naar de haalbaarheid van een open verbinding met het Spui, net als vroeger. In een uitgebreide rapportage schetste hij de stand van zaken.
Rapportage downloaden
Download “Ontwikkeling haven omgevingsplan Piershil” 2001-piershil-haven-ontwikkeling-omgevingsplan.pdf – 3 keer gedownload – 4,02 MBInleiding van de rapportage door Ad Bogaerds
In het begin van 2000 werd ik benaderd door een groep enthousiaste inwoners van Piershil en werd de vraag voorgelegd op welke wijze de open verbinding tussen de voormalige haven van Piershil en het Spui weer hersteld zou kunnen worden.
Er werden foto’s overhandigd waarbij vrachtschepen in de haven afgemeerd lagen, en waarbij de kade onder water stond. De havenkom was vroeger het hart van het dorp, alles liep via de dorpshaven welke in economisch opzicht honderden jaren het bestaansrecht van Piershil waarborgde.
Na de tweede wereldoorlog zijn de veranderingen in alle opzichten razendsnel gegaan. De noodzaak van de haven was tanende. Nederland was goed en wel opgestaan na de 2e W.O. toen in 1953 grote delen van ons land werd getroffen door een grote overstroming. De schrik zat er goed in. Maar tevens in de Hoeksche Waard werd doortastend opgetreden en in het kader van het Deltaplan werden de dijken hoger. Buitendijks bouwen werd uitgesloten. Daar er voor Piershil geen noodzaak meer was de kleine haven te behouden werd deze middels een dijk afgesloten van het Spui.
Na de kennismaking met Swaneblake zijn we door het gebied van de haven naar het Spui gewandeld. Het is nauwelijks voor te stellen dat deze kreek honderden jaren de aan- en afvoerroute was van vele duizenden boten. Ik begreep de behoefte van de groep om de open verbinding in ere te stellen. Ook andere invullingen voor het gebied passeerden de revue. Met veel ideeën op zak ben ik aan het schetsen gegaan nadat alle sterke
en zwakke punten waren geanalyseerd. Daar is in samenspraak met de groep (stichting Swaneblake) plan 3 uitgekomen. Een plan dat door veel burgers en instanties enthousiast is ontvangen en nu de weg zoekt om meer te worden dan een droomplan.
Slotwoord door Ad Bogaerds
De vraag van de stichting Swaneblake om de verbinding met het Spui te herstellen is niet alleen gebaseerd op nostalgisch gevoel. Deze gevoelens spelen wel mee, maar liggen dieper geworteld. Het is wel de open verbinding waardoor Piershil bestaansrecht had. Agrarische produkten zullen niet meer geladen worden op de tjalken en binnenvaartboten. Toch vraagt deze tijd om herwaardering van dorpjes als Piershil, deze manifesteren zich als kleine oases in het open landschap van de Hoeksche Waard. De tijd is na vijftig jaar dusdanig veranderd, dat een open verbinding een nieuw bestaansrecht heeft gekregen voor waterrecreatie. Het ligt niet in de bedoeling toerisme op gang te brengen. Het eindplan moet een samenhang geven van natuur, recreatie en wonen. Kleinschalig en los van economische motieven probeert Swaneblake dit plan van de grond te krijgen.