Op de Sluisjesdijk werd in 1926 ook een Gereformeerde Kerk gebouwd. Lang heeft deze kerkelijke gemeenschap niet bestaan want al in 1966 werd het pand door Marinus Bokhout als werkplaats in gebruik genomen. Hij nam het kerkje destijds over van de firma Bosman, dat het gebruikte voor opslag, voor een bedrag van 8000 gulden. In 1978 verhuisde (Ma)Rinus zijn huis naar de Oosthoek en na enkele jaren leegstand verkocht hij de kerk aan Wout Bijl voor 50.000 gulden. Daarna is de kerk jarenlang het onderkomen geweest van Autobedrijf W. Bijl. Aan het begin van de 21ste eeuw is het pand weer in oude kerkelijke glorie hersteld en als woonhuis ingericht door de familie van der Ploeg.
Het kerkje is vooral op aandrang van ds. Van der Vaart Smit, gereformeerd predikant in Zuid-Beijerland, tot stand gekomen. Voordien gingen de mensen uit Piershil en Goudswaard die tot de Gereformeerde Kerk behoorden naar Zuid-Beijerland. Het kerkje heeft op Piershil geen echte bloeitijd gehad. Toen het kerkje gesloten werd ging men weer naar Zuid-Beijerland.
Foto ‘Poseren voor de kerk’
Op deze foto is de kerk te zien toen deze nog in gebruik was.
Document ‘Kadaster’ – 1926
Op deze kadastertekening uit 1926 wordt het kerkje zelfs de ‘gereformeerde kerk van Zuid-Beijerland’ genoemd.
Knipsel ‘Kerk van Piershil wordt omgevormd’ – 2003
Foto’s ‘Inscriptie 1926’ – 2011
Deze foto’s werden gemaakt in 2011 bij het verbouwde kerkje van de familie van der Ploeg. Rechts van de zinken vuilnisemmer is een kaal plekje te zien. Dat is zojuist kaal gemaakt om de inscriptie te tonen die in het bouwjaar 1926 met een vinger in het beton is getekend.
Foto ‘Voor de kerk’- circa 1935
Maartje en Truitje Roest lopen op de Sluisjesdijk te Piershil, op de achtergrond de gereformeerde kerk.
Foto ‘Kinderen voor de kerk’ – 1956
Links staat Jan Hoek, een neef van Annie Hoek die er naast staat. Helemaal rechts staat Alie van der Heiden, het kleine meisje vooraan is Janneke Hoek (het nichtje van Annie, het zusje van Jan, wonende op Klaaswaal). De foto werd omstreeks 1956 gemaakt.
Foto ‘Garagedeuren in de kerk’
Aan de zuidelijke kant van de kerk liet Rinus Bokhout enkele enorme garagedeuren plaatsen, zodat de kerk als werkplaats in gebruik kon worden genomen.
Foto ‘Tractor in de kerk’
Een FIAT-tractor van Bokhout, in de vroegere kerk.
Luchtfoto Sluisjesdijk – 1967
De kerk is in 1966 in dienst genomen als garage van de Firma Bokhout.
Deze foto werd rond 1974 gemaakt door Bram Lagerwerf.
Foto’s ‘Benzinepomp’
Zoals ook op de luchtfoto is te zien was er aan de zuidelijke kant een benzinepomp.
Advertentie ‘Welkomstgids voor nieuwe bewoners’ – 1967
Foto ‘Enige jaren leegstand’ – circa 1980
Foto ‘Weer in gebruik’ – eind jaren negentig
Op deze foto is te zien dat de ‘kerk’weer in gebruik is genomen als garage (Firma W. Bijl).
Een blik op de Sluisjesdijk richting de kerk, na een storm in juni 1997.
Foto ‘Garagebedrijf aan de Sluisjesdijk’ – 14 april 2000
In gebruik als garage (Firma W. Bijl).
Foto’s ‘Garagebedrijf verhuisd’
Op deze foto’s is de kerk weer verlaten; het autobedrijf van Wout Bijl is verhuisd naar Goudswaard.
Foto ‘woonhuis’ – 2007
Verbouwd en bewoond door de familie van der Ploeg.
Op vrijdag 9 oktober 2015 sprak ik met Eric van der Ploeg, eigenaar van Sluisjesdijk 25 te Piershil. Hier zijn relaas:
De ontdekking van het pand
Ik woonde destijds in Spijkenisse en was op zoek naar een oud pand om op te knappen, een pakhuis, een watertoren, zoiets. Ik heb affiniteit met oude gebouwen, mijn moeder was archeoloog. Tijdens vakanties bezochten we altijd oude gebouwen en opgravingen. We waren in oktober 2002 op Zuid-Beijerland wezen kijken, het pand op de Molendijk daar vonden we echter te klein. Toen we door Piershil reden zagen we het te koop bordje en zijn we meteen gestopt. Ik was hier al vaker langs gereden, voorheen stonden er allemaal autowrakken. Ik dacht eerst dat het een gemaal was, het gebouw was helemaal zwart aan de buitenkant, het leek wel het huis van Batman. Heel naargeestig, maar op een bepaalde manier mooi. We belden meteen het nummer van de makelaar, die was snel ter plaatse. Die mevrouw opende de deuren, we zagen meteen een tapijt van muizen! Nog nooit zoiets gezien. Duizenden muizen schoten weg en verdwenen in de spouwmuren. In de muur was een gat uitgehakt voor de ventilator, dit i.v.m. het spuiten van de auto’s. Door die ventilator, die alleen nog door de wind werd voortbewogen, waren kauwen binnen gekomen. Onder het gat lag een nest van bijna 2 meter hoog op de vloer, dat mens was bang joh! Beneden stond het helemaal onder water.
De verbouwing van het pand
We moesten eerst een woonvergunning aanvragen, inmiddels was het natuurlijk een bedrijfspand geworden. We waren wel precies op tijd om het pand van de sloophamer te redden. Een medewerker van gemeente Korendijk had zelf plannen met de kerk: slopen en een appartementencomplex neerzetten. De omwonenden zagen dat helemaal niet zitten en waren blij met onze komst. Die persoon bij de gemeente was ook degene die ons van vergunningen moest voorzien, die heeft de zaak wat getraineerd. Ons plan van aanpak is uiteindelijk goed gekeurd, in juni 2003 is de aannemer begonnen. Het was een aannemer uit Bleiswijk, deze had al veel oude gebouwen verbouwd, met als specialiteit boerderijen en kerkjes. Hij heeft bij ons ook dakdelen van een kerk uit Schiedam gebruikt, deze moest daar gesloopt worden. Werkzaamheden aan het dak, de muren, de vloer is opnieuw gestort. Op sommige plaatsen kwamen andere ramen in de gevel, ze zijn versmald en verhoogd voor een betere lichtinval, de rollagen zijn opnieuw gemetseld. Mijn vrouw heeft zelf de bouwbegeleiding gedaan. In juni 2004 zijn we er gaan wonen, later zijn we in de tuin in dezelfde stijl doorgegaan. Helemaal opnieuw aangelegd, daar waar vroeger de benzinepomp en de auto’s stonden. De hekken komen van een door brand verwoeste katholieke kerk uit Tilburg.
De geschiedenis van het pand
Navraag bij de gemeente leerde dat de bouwtekeningen tijdens de inundatie van Piershil (1944-1945) verloren zijn gegaan, het gemeentehuis kwam in het water te staan. In 1990 werd een monumenten inventarisatie project uitgevoerd in Zuid-Holland. De kerk vertoonde kenmerken van de bouwstijl ‘Delftse School’, het bouwjaar werd op circa 1935 geschat. Inmiddels weet ik beter. Eén van de bouwers tekende het bouwjaar in het verse beton aan de buitenzijde van het huis: 1926. Dit jaar komt ook terug op de kadasterkaart, het is leuk om te zien dat op die kaart wordt gesproken van ‘De Gereformeerde Kerk van Zuid-Beijerland’, en dat op de Sluisjesdijk van Piershil. Veel foto’s heb ik niet, al kregen we later een hele mooie via de website piershil.com, met een hele familie poserend voor de kerk. Onze hoop is nog steeds gevestigd op de vrouw van de fruithandelaar Minnaar uit Zeeland, zij is hier tegenover geboren. Ze heeft ooit beloofd foto’s te sturen. Lang heeft deze kerkelijke gemeenschap niet bestaan, er hebben slechts dertien jaar kerkdiensten plaatsgevonden. In 1939 werden Nederlandse soldaten van de 13e compagnie pioniers van het 1e regiment genietroepen ingekwartierd in de kerk, later namen Duitse soldaten hun plaats over. Volgens de latere eigenaar Bokhout is er ook nog les gegeven in de kerk. Bosman heeft daarna de kerk gehuurd voor opslag van windmolens, Bokhout heeft het pand omgebouwd tot garage.
De aanleg van de kelder
De houten vloer lag op een soort schoenendoos, vol met grond. Bokhout heeft het hier na aankoop uitgediept, beneden in de kelder kwam een kantoor en een magazijn voor zijn bedrijf. Nu is dat een slaapkamer, het blijft daar altijd iets koeler. Bokhout heeft destijds Hannes van der Ploeg alles laten uitgraven, de halve ‘schoenendoos’ heeft hij leeggeschept. Daarna is over de hele lengte een betonnen muur gestort met daarop een dubbel gewapend betonnen vloer. Bedoeld uiteraard om het gewicht van de landbouwvoertuigen te kunnen dragen. Die vloer is nu nog dikker, want bovenop mijn leidingen is een nieuwe afwerklaag gekomen. We hebben er aan gedacht om de ‘schoenendoos’ nog verder leeg te graven, maar dat kan niet. De fundering loopt trapsgewijs, de kerk ligt immers aan een dijk.
Schone grond
Tijdens de aankoop heeft er een verkennend bodemonderzoek plaats gevonden. De grond bleek lichtelijk vervuild en is gesaneerd. Alles is afgegraven, en gevuld met schoon zand. De gemeente heeft destijds ook een schoongrondverklaring afgegeven. Toen we echter aan de oostzijde gingen graven voor een aanbouw vond ik kisten met auto-onderdelen in de grond. Ook een halve Opel Kadett, achterlichten en voorruiten kwamen tevoorschijn. Alles is gefotografeerd en naar de gemeente gestuurd, de zaak is in den minne geschikt. De milieudienst heeft ervoor gezorgd dat ik de grond kon afvoeren, tot aan het grondwater is het gebied afgegraven en met schoon zand gevuld. Na het heiwerk en de fundering is de aannemer failliet gegaan, voorlopig hebben we er nu een extra bestrating van gemaakt.
Sentimenten
Bij de latere grote deur, aangelegd voor de garagefunctie, zat vroeger een klein deurtje. Daarnaast aan de zuidzijde van de kerk stond de kansel met daarop de dominee. Het is een zogenaamde zaalkerk zonder toren. De kerk is met stuivers en centen bij elkaar gespaard, zo werd mij verteld door een oude kerkganger. Een ander had wat moeite met onze bewoning, omdat het toch hun kerk was. En weer een ander voorspelde me weinig geluk op deze plaats. Maar de meeste reacties waren positief: de kerk bleef behouden en op appartementen op deze plek zat men al helemaal niet te wachten. Ik heb vernomen dat in de hoogtijdagen 100 tot 150 mensen naar deze kerk gingen, waarschijnlijk is dat inclusief de hoofdlocatie in Zuid-Beijerland.
De huidige staat van het pand
Bij aankoop in 2003 hebben we het pand laten onderzoeken door een extern bureau, na al die jaren bleek de kerk nog in prima staat. Maar het blijft een fantastisch huis, ik zou hier niet graag weg willen. De vrijheid en de rust zijn heerlijk. Het pand is ‘Weizicht’ gedoopt, boven de ingang staat een landbouwploeg verwijzend naar de familienaam.
Knipsel ‘Voorliefde voor oude gebouwen’ – Algemeen Dagblad 11 februari 2016
Fotoserie ‘De kerk in 2015’
Fotoserie ‘Uit het album van de familie van der Ploeg’
Schitterende foto’s zeg en altijd leuk om oude foto’s te zien van de Hoekschewaard.