Het verborgen monument van Zuid-Beijerland

zuid-beijerland-oudebegraafplaats-26mei2016-18Op 30 maart 1932 stond de brandweer machteloos. De 28 meter hoge toren stortte in, Zuid-Beijerland was door brandstichting beroofd van haar tweeënhalve eeuw oude kerk.

Zie ook dit artikel: 1932 – De oude kerk van Zuid-beijerland

Honderden meters verderop werd de kerk herbouwd, het oude kerkhof bleef verlaten achter. Leden van de Stichting Landelijk Erfgoed brengen het gebied momenteel in kaart, in overleg met de gemeente. Willy Spaan: ,,Wij hebben onlangs al een QuickScan met aanbevelingen gepresenteerd aan B&W Korendijk, een uitvoerig rapport volgt. Er is hier meer bijzonders te vinden dan je aanvankelijk zou denken.” Spaan doelt onder meer op het stenen muurtje in de zuidwestelijke hoek. ,,Drie fundatiestenen zijn begroeid, maar nog steeds aanwezig.”  Twee stenen refereren aan de bouw van de kerk, er wordt gesproken over 1678 en één, want dat rijmt op de eerste steen. De bouw van de eerste toren op de schuurkerk is eveneens in steen vastgelegd: ‘Desen toorn gehecht aan de kercke in den jaare 1696’. De grafstenen op het westelijke gedeelte van het kerkhof staan scheef en zijn overwoekerd door groen. Daar tegenover is op een leeg grasveld alleen het graf van soldaat Adrianus Doolaard te zien. Maar schijn bedriegt, zo weet ook amateurhistoricus Arie Butterman uit Oud-Beijerland. Onder het grasveld zijn tussen 1829 en 1950 overleden Zuid-Beijerlanders begraven. ,,Na de inundatie in de oorlog en de Watersnoodramp van 1953 is veel beschadigd. Houten kruizen zijn verdwenen, grafstenen zijn op de verkeerde plaats terecht gekomen.” Aan de hand van archieven brengt Butterman in beeld wat niet meer zichtbaar is. ,,In de 119 verkochte koopgraven liggen nog altijd 310 personen begraven, waarvan 100 van voor 1900.” De onderzoeker noemt de schrijnende situatie uniek in Nederland, het overzicht is volledig verloren gegaan. ,,Bij recent groenonderhoud zijn er zelfs natuurstenen grafpaaltjes uit de grond getrokken en afgevoerd. Het grasveld is een grafveld, mensen liggen daar nu anoniem begraven. Ook de dijk rondom de vroegere kerk hoorde bij het kerkhof. Wanneer bewoners daar graven in hun tuin komen ze meteen menselijke botresten tegen.” Blaak, Breure, Van der Griend, Hoek, Van der Linde en Verhoeven, het zijn veel voorkomende namen in de voorlopige inventarisatielijst. ,,Hier liggen de wortels van Den Hitsert. Ideeën om het militaire eregraf weg te halen en een pad dwars over de onzichtbare graven zou niet getuigen van respect,” zegt Spaan. Arie Butterman hoopt ook op gemeentelijke waardering van het verleden:  ,,Hier liggen predikanten, chirurgijns,  rentmeesters en een burgemeester. De begraafplaats moet worden gerestaureerd en bijgehouden. Veel graven van voor 1900 hebben in Nederland een monumentale status.”

Zie ook dit document: werkzaamheden

Fotoserie ‘De oude begraafplaats van Zuid-Beijerland’ – 26 mei 2016

Fotoserie ‘Overzicht van de begraafplaats’ – juni 2016

Inventarisatie Arie Butterman – Voorbeelden ‘Maasdam en Geluk’ 

grafnummer55-jacobus-maasdam grafnummer118-geluk-01 grafnummer118-geluk-02

Knipsel ‘Het verborgen monument van Zuid-Beijerland’ – Algemeen Dagblad 8 juni 2016

ovt-aflevering-022-begraafplaats-zuid-beijerland-8juni2016-1600

Updated: februari 8, 2024 — 6:48 pm
  1. Hallo Henk,

    Je kunt kijken op http://www.online-begraafplaatsen.nl, ik heb daar alle graven met foto opgezet.
    met vr gr

    arie de zeeuw

    1. Hallo Arie,

      Er zijn 119 graven waarvan op 68 een grafzerk staat. Ik heb van de graven zonder grafzerk ook wie daar begraven zijn. De graven met zerk zijn vaak niet compleet, zie graf van Gabriël Adriaan Geluk. Zijn vrouw is daar ook begraven maar staat niet op de grafzerk.

      vr groet,

      Arie Butterman

  2. Hallo Arie,
    zou mogelijkheid bestaan dat je de namen van de overledene die niet op de zerken staan aan mij kunnen mailen (a.zeeuw16@chello.nl voor aanvulling van mijn stamboom en bewoners van de Schenkeldijk.

    met vr gr

    arie de zeeuw

  3. Hallo Arie (de Zeeuw)

    Voorlopig houd ik deze gegevens nog voor mijzelf. De reden is de volgende. Het gemeentebestuur van Korendijk moet de oude begraafplaats eerst maar eens tot gemeentelijk monument verklaren en definitief tot echte restauratie overgaan. Voor er tot restauratie wordt overgegaan zal er eerst een inventarisatie van de graven moeten plaats vinden. Daar zit een heleboel bronnenonderzoek aan vast. Dat werk is door mij al met veel moeite gedaan.Het is niet mijn bedoeling dat ze daar op een makkelijke manier mooi weer mee gaan spelen. Wil als er definitieve besluiten zijn wel eens in contact komen over de restauratie. Het restauratieplan heb ik ook al op papier staan. Het klinkt misschien niet leuk maar ik heb m’n lesje geleerd met gegevens uit handen geven.
    Ik schrijf dit bewust op deze site zodat anderen het ook kunnen lezen.

    Groeten,

    Arie Butterman

  4. Geachte heer Butterman,
    Ik zou graag met u in contact komen aangezien we vrijwel zeker zijn dat er een aantal familieleden liggen begraven in naamloze graven op deze begraafplaats. Van hen heb ik ook fotomateriaal. Ik hoor heel erg graag van u.

    Groeten,
    B. Breure

Laat een antwoord achter aan Arie M. Butterman Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.