1659 – De eerste school in Piershil

De eerste school stond ten noorden van de kerk, in de Benedenstraat (oude benaming voor een deel van de Voorstraat). Wanneer precies die school gebouwd werd, is niet bekend. In het archief van de kerkenraad uit 1659 wordt er al over deze school gesproken. Het gebouw deed dienst als schoollokaal en als woonhuis van de schoolmeester. Daar kwam verandering in toen de schoolopziener J.C. Huysman het gebouw afkeurde in 1842. Het lokaal was minder goed, vooral doordat het te klein en te vierkant was. Daarom werd er een nieuwe woning voor de schoolmeester gebouwd, zodat het gehele gebouw als school ingericht kon worden. Dat bleef zo tot 1879. Toen werd een nieuwe school aan de Molendijk te Piershil (nu Christinastraat) in gebruik genomen. De afgedankte school werd voor verschillende doeleinden gebruikt. Lange tijd werd hij bewoond door drie huisgezinnen. Een gedeelte is ook nog gebruikt als leeskerk en een ander deel als consultatiebureau voor zuigelingen. Ook was hier het clubgebouw van de BCU. Het gebouw is afgebroken in 1965.

piershil-boek-scholenenschoolmeestersInspectierapport:

Rapport van 1838-1839, uit “Scholen en Schoolmeesters onder Willem I en II, door R. Reinsma”, pagina 214.

Schoolopziener was J.C. Huysman, 1784-1959, rechter te Brielle. Hij rapporteerde als volgt:

“Tot het zevende schooldistrict behoren de scholen van Brielle en Hellevoetsluis en de gemeentescholen van Voorne en Putten, ook van het eiland Rozenburg en enkele op Beierland. De toestand van het district is zeer goed. Het schoollokaal te Piershil is niet zo goed, vooral doordat het klein en vierkant is. Doch de onderwijzer G. Wuyster daarentegen is een der beste dorpsschoolmeesters. Verstandig, duidelijk, eenvoudig in zijn onderwijs. Orde, stilte, ondergeschiktheid zonder dwang, trokken er in ’t bijzonder mijne aandacht”.

Het gevolg van het bezoek van Huysman aan Piershil was dat er voor meester Wuyster (in dienst van 1835 tot 1873) een nieuw huis gebouwd werd, zodat het hele schoolgebouw voor het onderwijs gebruikt kon worden. Van dat huis, dat in Piershil werd aangeduid als het Meestershuis, werd de eerste steen gelegd door Bernardus Mast, op 2 september 1842.

Inrichting

In het schoollokaal stonden lange banken, bestemd voor 6 kinderen. Als het nodig was konden er ook 7 of 8 een plaatsje op krijgen. Oorspronkelijk gebruikten de leerlingen een schrijfkastje, waarin ze hun schrijfgerei bewaarden en dat ze op hun knieën plaatsten, als ze moesten schrijven. Later kwamen er banken met een schrijfblad, waaronder plaats was voor alles wat de leerlingen gebruikten. Tot het schoolgerei behoorden de lei met de griffeldoos of griffelkoker en de sponzendoos. In die griffeldoos zaten enige griffels, later ook potloden en penhouders en pennen. De blikken sponzendoos had 2 dekseltjes. Onder het ene dekseltje zat een sponsje en onder het andere een zeempje. Stalen schrijfpennen waren in 1866 al in gebruik. Boven in de bank bevond zich het inktpotje, meestal van glas gemaakt. In de meeste scholen waren de ramen op het noorden. De onderste ruiten waren van matglas en boven was een tuimelraam. De privaten (toiletten) waren buiten het gebouw, de zogenaamde “huisies”.

Foto ‘De eerste school’

Aan de linkerkant van de school staat het schoolhuis, dat later het meestershuis werd genoemd. Rechts is het kerkslop te zien, dit slop gaf toegang tot de kerkstraat en de Kerk. Het was gelegen tussen de school en de boerderij van de familie Van Bergeijk. Achter de school verheft zich de toren. Tegenover de school is de Koningin Julianastraat gebouwd.piershil-eersteschool-vanuit-koninginjulianastraat piershil-eersteschool-vanuit-voorstraat

Foto ‘Familie Poldervaart in de auto’

Ook op deze foto is het gebouw goed te zien. De familie Poldervaart zit in de auto, zo te zien zijn er festiviteiten gaande.

piershil-oudeauto-voorstraat-grepoldervaart

Foto’s ‘De achterzijde’

Op deze foto’s is de achterkant van de school te zien. Op de bovenste foto is de achterkant van de school te zien aan de linkerkant van de foto. Oorspronkelijk werd de school door een sloot gescheiden van het kerkplein. Een stukje van die sloot kwam later nog tevoorschijn bij de vernieuwing van de vloer in de consistoriekamer, die over die sloot gebouwd was. Bij het ontstaan van het dorp was door de Heren van Putten (Piershil behoorde tot de Ruwaardij van Putten)bepaald “Er wordt een kerk gebouwd op de voor alle eillanddorpen gelijke wijze: binnen een ringsloot aan het eind van een voorstraat, die op de dijk langs de haven loopt”. De dames op de foto staan op het kerkplein en hebben net de kerk een schoonmaakbeurt gegeven.

piershil-eersteschool-achterkant-kerkplein

De achterzijde van de oude school in 1961, links is het huis van de boerderij te zien, rechts is het Meestershuis te zien.

piershil-eersteschool-achterkant-1961-02 piershil-eersteschool-achterkant-1961-01

Updated: februari 11, 2015 — 11:30 am

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.