Aan het einde van de Sluisjesdijk, wanneer u de Kostverlorendijk nadert, is goed te zien hoe Piershil er vroeger uitzag. Wandelend langs drie bomenrijen aan weerszijden van de dijk waant u zich terug in de tijd.
Het is dan ook niet toevallig dat juist in dit gebied, het meeste natuurlijke en ongerepte stukje Piershil, de archeologische bewijzen werden gevonden van vroege bewoning. Ook op oude kaarten uit de prehistorie is te zien dat dit gebied als eerste werd bewoond en dat terwijl de gehele westelijke Hoeksche Waard nog leeg was. Geen Oud-Beijerland, geen Numansdorp maar alleen in dit gebied bevond zich een nederzetting. In 2005 ontdekte de archeologische werkgroep Tablis de oorsprong van het dorp Piershil. Een nog steeds intacte “hil” werd gevonden in een perenboomgaard aan de Sluisjesdijk.
Het gevonden scherfmateriaal wees op 15e eeuwse bewoning in dit gebied.
Knipsel ‘De Hil van Pier ontdekt’ – Kompas 23 september 2005
Knipsel ‘De hil van Pier ontdekt’ – Maasstad 23 september 2005
De woonheuvel waaraan de polder Oud-Piershil en het dorp Piershil hun naam te danken hebben bestaat nog steeds. Dat is de conclusie van de leden van de Archeologische Werkgroep Tablis. De leden trokken de afgelopen maanden het gerucht na dat er nog resten van een middeleeuwse woonheuvel (hil) zouden bestaan aan de Sluisjesdijk ten zuiden van het dorp Piershil. Na zowel veld- als historisch onderzoek konden de leden concluderen dat de woonheuvel waaraan de polder Oud-Piershil en het dorp Piershil hun naam danken inderdaad nog steeds bestaat. Met name een zich in het Rijksarchief te Den Haag bevindende kaart uit 1516 gaf zekerheid. „Op deze kaart staat de ‘Pierhille’ ingetekend ten zuiden van het Klaasgat en ten noorden van de Drom (nu Dromkreek). Dat is exact de locatie waar de woonheuvel werd aangetroffen. Er bestaat bij ons geen enkele twijfel. Dit is de Pierhil”, aldus Rutger Borst. „De heuvel of terp is in de huidige vorm lager en breder dan in de middeleeuwen. Dit is het gevolg van erosie en landbouwactiviteiten. Toch ligt de top nu nog ongeveer anderhalve meter boven het maaiveld. De resultaten van het onderzoek doen ons vermoeden dat de ‘hil van Pier’ is opgeworpen op een stroomrug van een vroegere rivier. Deze stroomruggen liggen door inklinking van omringende gronden hoger in het landschap.” In de middeleeuwen waren er in de Hoeksche Waard tientallen woonterpen te vinden. In de regio Piershil waren dat onder meer de Drom-hille, de Oude Stelle en de Nieuwe Stelle. Deze woonterpen dienden om de toenmalige bewoners te beschermen tegen opkomend water. „Dat één van deze hillen nog min of meer intact is, kan uitzonderlijk worden genoemd”, geeft Bert Bosloper aan. „De meeste zijn in de loop van de tijd tot op het maaiveld afgegraven. Cultuurhistorisch bekeken is dit een interessante ontdekking.” De heuvel ligt in een perenboomgaard aan de Kromme Kreek. „Deze kreek heeft vroeger naar alle waarschijnlijkheid in ver-binding gestaan met het Klaasgat, de veenstroom de Drom en het in het verleden westelijk gelegen brede water de Swaneblake. Deze Kromme Kreek werd als waterweg gebruik om de buitenwereld te bereiken. Wie de eerste bewoners van de hil waren is niet zeker. Wel is zeker dat er rond veertienhonderd al een woning en één of meer schuren op de heuvel stonden”, geeft Borst aan. „De heuvel is uiteraard niet voor niets naar een zekere Pier vernoemd zijn. Hij zal wel bestaan hebben. Overigens hebben onze historici geen aantekeningen gevonden over deze persoon. Pier zou een vogelaar geweest zijn, maar wij denken dat hij zich ook wel met wat kleinschalige landbouw en veeteelt zal hebben bezig gehouden.” Mogelijk is de hil rond 1400 opgeworpen. Indien deze datering juist is, dan hebben de stichters van deze heuvel hiervoor toestemming gekregen van de Karthuizer monniken die deze gronden in bezit hadden gekregen van Sweder van Gaesbeek, Heer van Putten en Strijen (2e helft 14e eeuw). Later, rond 1450, verkochten de monniken hun bezit aan Cornelis van Al-monde, de rentmeester van de Heer van Putten en Strijen zodat de bewoners van de hil nu aan hem pachtgelden moesten betalen. Een aanwijzing die duidt op 15e eeuwse bewoning was het scherf-materiaal dat werd aangetroffen in de baggerspecie op de oevers van de Kromme Kreek en op de bodem van deze stroom. Materiaal uit een vroegere fase werd niet aangetroffen. „Wij zijn toch voorzichtig met de datering van de hil, want misschien treffen we in een later stadium wel degelijk oude scherven aan. Wij als leden gaan van het principe uit dat ‘afwezigheid van bewijs geen bewijs is voor afwezigheid.”
